Abstract:
1856 yılında ilk sentetik boyarmadde elde edilmiş olmasına rağmen tekstil sektöründe doğal boyaların kullanımı tamamen bitmemiştir. Boya sanayisi gelişirken yılların deneyimine dayalı boyama reçetelerine duyulan güven, doğal boyaların kullanımının bir süre daha devam etmesine neden olmuştur. Bu güvenin ardında boyaları elde etmek için harcanan zaman, para ve yoğun emek bulunmaktadır. Türk Kırmızısı reçetesi ise bunlar arasında özel bir yer tutmuş ve elde edilmesi için her çareye başvurulmuştur. Bu kırmızı rengin peşinde harcanan çabalar, Avrupa'da tekstil boya ve baskıcılığında büyük bir bilgi birikimiyle, kimya biliminin ve tekstil sektörünün gelişimini sağlamış ve Sanayi Devrimi'nin itici gücünü oluşturmuştur. Bu çalışmada Türk Kırmızısının elde edilme sürecindeki çabalara ve bir rengin sosyo-ekonomik değişime olan katkılarına değinilecektir Although synthestic dyes were first produced in 1856, the use of natural dyes did not completely end up in textile business. As the dye industry progressed, the trust in recipes of dyeing which were based on years of experience, caused natural dyes to be used for a time. What lies behind this trust is the time, money and effort spent to produce dyes. The recipe of Turkey red occupied an important place among these and any serious effort was exerted to produce it. Such exertions enabled chemistry and textile sectors to progress with the help of significant knowledge in European textile dyeing and printing, and became the impulsive power of Industrial Revolution. This paper deals with efforts and attempts in the production of Turkey red and its contribution to socio-economic transition as a colour.
