Gösteri sanatları ve sinema-televizyonda ışıklama: Teknoloji ve tasarım etkileşimi

Abstract

Işıklama olgusu, gösteri sanatlarının başlangıcından bugüne çok çeşitli gelişim evrelerinden geçmiştir ve ışıklama teknikleri adına, yaşanan gelişmeler hep ileriye dönük olmuştur. Bu bağlamda, insanlık tarihiyle paralel olarak ilerleyen teknik ve teknolojik gelişmeler, gösteri sanatları ışıklama tekniklerini ve tasarım anlayışını da etkilemiştir. Bu nedenle ışıklamanın tarihi, aynı zamanda teknik ve teknolojik gelişmelerin tarihi olarak da görülebilir. Işıklama kavramının oluşmasını sağlayan ve konunun temel bazı ilkelerinin ana kaynağı olan ışık ve onun fiziksel sonucu olan renklerin temel özellikleri, fiziksel yapıları ve bazı karakteristik farklılıklarını bilmek, ışıklamaya hakim olmanın birincil kuralıdır. Işığın ve renklerin nasıl oluştuklarını, neler yapabileceklerini bilmeden ışıklama konusunu anlamak yada bu konuda herhangi bir çalışmayı doğru bir şekilde yapabilmek mümkün değildir. Ayrıca ışıklamanın her alanında kullanılan güncel ekipmanlar hakkında ayrıntılı bir bilgi birikimine sahip olmak da son derece önemlidir. Çünkü günümüzde bu konuda, kullanım alanlarına göre çeşitlilik gösteren çok geniş bir ekipman listesi vardır. Bununla birlikte, bütün bu ışıklama olanaklarının nasıl kullanılacağını ve kavramsal olarak ışıklama tasarımının nasıl ve de ne gibi yöntemlerle yapılabileceğini ana hatlarıyla belirleyen, çeşitli tecrübelere dayandırılarak oluşturulmuş bazı kurallar hakkında da bilgi sahibi olmak, yine bir zorunluluktur. Sonuç olarak bütün bu bilgilere sahip olmak, ışıklamaya hakim olmakla eş anlamdadır. Ayrıca yine bu bilgilerle yetinmeden, güncel teknolojik gelişmeleri takip etme zorunluluğu ve ışıklama eğitimini ve anlayışını çağdaş bir bakış açısıyla geliştirilme gerekliliği de bu sürecin doğal sonucudur. Bu bilgiler ışığında, çeşitli ekipmanların farklı alanlarda kullanılması da anlatım olanaklarının çeşitliliğine katkıda bulunacaktır. From the begining of performing arts, the fact of lighting has had devaloping phases which affected the lighting technics to move forward. Together with human history and the devaloping technics and Technologies has effected the lighting technics of performing arts and design intellegance. For this reason lighting history can be accepted as also the technic and technologic devalopment of the history. Knowing the basic properties, physical structure, some characteristic differences of light which formed the lighting concept and the base principles of the topic and colors as its result, is the principle rule for being Professional about lighting. Without knowing the creation of light, the colors and their capabilities, it is impossible to understand lighting and create a proper and correct study. And it is also importand to have detailed knowlage about actual equipments of lighting industry. Because nowadays in lighting design, there is a huge number of equipment lists which has various disposal areas for different purpose of uses. Together with this, its a must to have the knowlage of the rules, which are created by various experiences, about using the lighting facilities, how to create a conceptual lighting design and with using which methods in basic lines. As a result, having these knowlage, also means dominating lighting. Also, by not contenting with these knowlage, the must of pursuing the actual technological developments, and developing lighting education with an contemporary intellegence are the natural causes of this period. With the guidance of these knowlage, using various equipments in unusual situations and areas, will also support to have possibilities of various expositions.