Futbolun sunumunda fotoğrafın endüstriyel ve politik işlevleri

Abstract

Futbol XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren İngiltere'den Dünya'nın çeşitli coğrafyalarına yayılarak günümüzün en popüler sporu haline gelmiştir. Bu tarih içerisinde futbolun yalnızca bir oyun ya da spor olarak anlam kazanmadığını, kitlelerin aidiyet duygularını karşıladıkları, politik olarak kendilerini ifade ettikleri bir mecra halini aldığını gözlemlemekteyiz. 2006 Dünya Kupası'nı yaklaşık üç milyar izleyicinin takip ettiği göz önünde bulundurulacak olursa, dünya çapında, kitlelerin futbola olan düşkünlüğü apaçık karşımıza çıkacaktır. Bu bağlamda futbol, hem sosyal boyutlarıyla hem de kitlelere ulaşmasını sağlayan kitle iletişim araçlarındaki sunumları itibarı ile değerlendirilmesi gereken bir konudur. Henüz standart kurallarla oynanmaya başlanmadan politikanın müdahil olduğu futbol oyunu, 1970'li yılların başından itibaren ise sermaye odakları tarafından keşfedilerek özellikle reklam, tanıtım ve kitlelerin tüketim alışkanlıklarının belirlenmesinde önemli bir rol üstlenmiştir. Futbol, sosyal bir olgu olarak seçkin fotoğraf ajansları ve fotoğrafçılar tarafından belgesel bir tavırla ele alınmasının yanı sıra, haber fotoğrafı olarak gazetelerde, çoğunlukla olay anını gösteren karelerle temsil edilmektedir. Diğer taraftan içinde bulunulan sermaye ilişkileri gereği sponsorluk, reklam ve tanıtım amacıyla, kulüpler ve futbolcuların fotoğrafları kitle iletişim aygıtlarında önemli yer kaplamaktadır. Çalışmanın amacı her iki şekilde fotoğraf ve futbol ilişkisini değerlendirerek, 2002 Dünya Kupası ve 2008 Avrupa Şampiyonası örneğinde, Türk Milli Futbol Takımı üzerinden futbolun fotoğrafik sunumlarını ortaya koymaktır. Football, spreading from second half of 19th century's England to the different geographies of world, has become the most popular sport of our present time. In its history we observe that football has not only come to the meaning of game or sport but also it has created a space for masses to respond their sense of identity and to express themselves politically. Moreover, people's devotion to football in worldwide emerges explicitly if it's taken into consideration that about three billion spectators followed 2006 World Cup. Thus, in this context football is a subject which must be evaluated both its social aspects and its representations in mass communications providing it to reach masses. Faced with the intervention of politics only just preceding the standardization of rules, football game was discovered by capital owners from the beginning of 1970s and took a part in advertising and determining masses' consuming patterns. Being held as a social phenomenon by distinguished photography agencies and photographers in a documentary style, football is also represented as a news photo in newspapers mostly with the shots which show happening moment. On the other hand, due to the needs of capital relations photos of teams and footballers occupy significantly in mass media with a view to sponsorship, advertisement and publicity. The aim of this study is to evaluate the relationship between photography and football in both sides and to show photographic representations of football via Turkish National Football Team in case of 2002 World Cup and 2008 European Championship.