16.yy çini kandillerin form, desen özellikleri ve yeni kandil formu önerileri

Abstract

16. yy Osmanlı çini ve seramik sanatında cami kandilleri önemli bir yere sahiptir. Dönemin dini yapıları için özel olarak üretilmişlerdir. 16.yüzyıldan günümüze ulaşan tüm çini ve seramikler Saray'a, dini yapılara veya diğer önemli binalara aittir. Bu yapıların yangın ve doğal afetlere dayanıklı olmaları çini kandillerin önemli bir kısmının da günümüze kadar ulaşmasını sağlamıştır. Bunların haricinde geçmişte bir şekilde yurt dışına çıkarılarak yabancı müzelere götürülen Osmanlı dönemi çini ve seramikleri mevcuttur ki aralarında cami kandilleri sayıca önemli yer tutar. Bu araştırmanın amacı; 16. yy da Osmanlı devrinde üretilmiş çini cami kandillerinin tarihsel gelişiminin ortaya konulması, desen, form özelliklerinin araştırılması ve yeni kandil formu önerileri sunmaktır. Günümüzde birçok İznik seramik formu gibi kandillerinde birebir üretimleri süs eşyası olarak yapılmaktadır. İşte bu aşamada geçmişte sadece dini mimaride kullanılan, günümüzde ise süs eşyası olarak üretilen çini kandilleri, çağın sosyal- kültürel ihtiyaç ve beğenisine hitap eden daha geniş bir kullanım alanına sahip gelenekselden ilham alan işlevsel ve dekoratif tasarımlar ortaya koymak amacıyla yeni kandil formları tasarlanarak üretilmiştir Mosque lamps have an important place in 16th century Ottoman tile and ceramic art. They are produced specially for the religious architectures of the era. All of the tiles and ceramics extanted today?s world belong to The Palace, religious architectures and other important buildings. These buildings? feature of being fire and natural disaster-resistant allowed an important part of the candles to come until today. Apart from these, there are Ottoman tiles and ceramics taken to the foreign museums somehow in the past and mosque lamps take an important place among them. The aim of this research is to present the historical development of ceramic mosque lamps produced in 16th century Ottoman era, to investigate their form and pattern features and to offer new candle form suggestions. Today, like most of the Iznik ceramic forms, lamps are produced as ornaments, as well. At this stage, tile lamps used only in religious architecture in the past and produced as ornaments in today?s world are produced by designing new lamp forms so as to present something that addresses social-cultural need and taste of the era with a wide area of usage and something inspired from the tradition, functional and decorative.