Abstract:
Bu araştırmada, Çocuk ve Ergenlerde Şiddet ve Saldırganlığı Önleme Programının ergenlerin saldırgan davranışları üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın bu amacı doğrultusunda; bir önleme programı hazırlanmış ve ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Çocuk ve ergenlerde şiddet ve saldırganlığı önleme programında; öfke kontrolü ve çatışma çözme becerilerine yer verilmiştir. Programın nasıl işlediğini görmek ve eksikliklerini gidermek için öncesinde bir pilot çalışma yapılmıştır. Programın uygulandığı asıl çalışma, 2009"“2010 eğitim-öğretim yılının güz döneminde, Edirne il merkezindeki resmi iki ilköğretim okulunun sekizinci sınıflarında öğrenim gören öğrencilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, iki deney ve iki kontrol gruplu öntest-sontest modeline dayalı deneysel desen kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Buss ve Perry (1992) tarafından geliştirilen, Can (2002) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Saldırganlık Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek, deney ve kontrol gruplarına öntest olarak verilmiş, saldırganlık puanı yüksek olan öğrencilerden toplam 40 öğrenci, her grupta 10 öğrenci olacak şekilde rasgele atanmıştır. Her iki deney grubundaki öğrencilere, araştırmacı tarafından geliştirilen Çocuk ve Ergenlerde Şiddet ve Saldırganlığı Önleme Programı, haftada bir gün, 75 dakika olmak üzere 12 oturum uygulanmıştır. Kontrol gruplarına ise herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Sontest, deney gruplarının uygulaması bittikten sonra tüm gruplara aynı anda verilmiştir. Uygulanan deneysel işlemin sonucunda elde edilen veriler, tekrarlı ölçümler için iki faktörlü varyans analizi ve Tukey testi ile incelenmiştir. Araştırmanın bulgularında, Çocuk ve Ergenlerde Şiddet ve Saldırganlığı Önleme Programı uygulaması sonunda, deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin saldırganlık ölçeği öntest-sontest puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p .05). Sonuçlar, ilgili literatür göz önünde bulundurularak tartışılmıştır. The purpose of the study is to prepare a prevention of violence and aggression programme on children and adolescents and examine the effectiveness of the programme in decreasing aggressiveness at adolescents. In accordance with the aim of the research, the researcher arranged The Prevention Programme of Violence and Aggression on Children and Adolescents and this programme was administered to 8th class students. In the prevention programme including anger mangement and conflict resolution skills. A pilot study was carried out to evaluate the deficiencies and problems of the programmes. The programme was finalized after that preliminary study. The main study was done in 2009-2010 education year, with 8th grade students of two formal primary schools in Edirne. The pre test-post test experimental model with control group was used. The data was collected by using Aggression Scale, developed by Buss & Perry (1992), then adopted to Turkish by Can (2002). After application and assessment procedures totally 40 students whose aggression scores were highest, were put into 4 groups of 10 students each randomly. The experiment groups attended The Prevention Programme of Violence and Aggression on Children and Adolescents in 12 sessions taken once a week and 75 minutes. No application was done to control groups. At the end of the experiment, post test was applied to all groups at the same time. The data were analyzed by using repeated measures of ANOVA and Tukey test. Findings have shown that The Prevention Programme of Violence and Aggression Programme on Children and Adolescents is effective in total aggression points, physical and verbal aggression points when compared to the control groups (p .05). The results were interpreted in accordance with the related literature.