Geometride şekil oluşturma ve şekli parçalarına ayırma çalışmalarında ilköğretim 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin düşünme süreçlerinin incelenmesi ve bu süreçteki düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araÄ¢tırmada, farklı Van Hiele geometrik düÄ¢ünme düzeyinde ve farklı uzamsal yeteneğe sahip ilköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin Ä¢ekil oluÄ¢turma ve Ä¢ekli parçalarına ayırma süreçlerinin derinlemesine incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu süreç sonunda ortaya konan Ä¢ekil oluÄ¢turma düzeylerinin çeÄ¢itli değiÄ¢kenlerle iliÄ¢kisi de araÄ¢tırılmaktadır. AraÄ¢tırma kapsamında, hem nitel hem nicel araÄ¢tırma yöntemleri kullanılmıÄ¢tır. Ä¡ekil oluÄ¢turma ve Ä¢ekli parçalarına ayırma sürecini incelemek için nitel araÄ¢tırma yöntemlerinden örnek olay çalıÄ¢ması yapılmıÄ¢tır. Ä¡ekil oluÄ¢turma düzeylerinin çeÄ¢itli değiÄ¢kenler ile iliÄ¢kilerinin araÄ¢tırılması için nicel araÄ¢tırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıÄ¢tır. Örnek olay çalıÄ¢masının katılımcıları, 14 sekizinci sınıf, 13 yedinci sınıf ve 11 altıncı sınıf olmak üzere toplam 38 öğrenciden oluÄ¢maktadır. AraÄ¢tırmanın örnek olay çalıÄ¢ması verileri, klinik mülakat yöntemi ile toplanmıÄ¢tır. Mülakatta veri toplama aracı olarak, matematiksel sorular ve görüÄ¢me soruları kullanılmıÄ¢tır. AraÄ¢tırmanın nitel verileri, matematiksel sorular sırasında öğrencilerin matematiksel davranıÄ¢ları, görüÄ¢me sorularına verdikleri cevaplar ve araÄ¢tırmacının tuttuğu gözlem notlarından oluÄ¢maktadır. Tarama çalıÄ¢masının örneklemi, Ä zmir Merkez evreninden tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen 18 okul ve bu okullardan seçkisiz örnekleme ile seçilen 510 altıncı sınıf, 575 yedinci sınıf ve 535 sekizinci sınıf öğrencisi olmak üzere toplam 1620 öğrenciden ibarettir. AraÄ¢tırmanın nicel verileri "•Van Hiele Geometrik DüÄ¢ünme Testi"– ve "•Ä¡ekil OluÄ¢turma Beceri Düzeyi Belirleme Testi"– nden elde edilen veriler ile öğrencilerin sınıf, cinsiyet, matematik baÄ¢arısı değiÄ¢kenlerine ait verilerden oluÄ¢maktadır. AraÄ¢tırmanın nitel verileri, içerik analizi ile analiz edilmiÄ¢tir. Analizler sonunda, ilköğretim 6, 7 ve 8. sınıflar için Ä¢ekil oluÄ¢turma alanında 10 düzey belirlenmiÄ¢ ve bu 10 düzeyi ölçmeye yönelik bir ölçme aracı geliÄ¢tirilmiÄ¢tir. Bu aracın geliÄ¢tirilmesindeki amaç daha geniÄ¢ örneklemde öğrencilerin bu beceri düzeylerini belirlemek ve geometrik düÄ¢ünme düzeyi, sınıf, baÄ¢arı değiÄ¢kenleri ile iliÄ¢kisini incelemektir. AraÄ¢tırmanın nicel verileri SPSS 15.0 istatistik programı kullanılarak analiz edilmiÄ¢tir. Analizde, frekans ve yüzde hesaplamalarının yanında, varyans analizi ve t testi istatistikleri kullanılmıÄ¢tır. Sonuç olarak, öğrencilerin Ä¢ekil oluÄ¢turma düzeyleriyle sınıf düzeyleri, cinsiyetleri, matematik baÄ¢arıları ve geometrik düÄ¢ünme düzeyleri arasında anlamlı fark bulunmuştur. This study has been designed to investigate deeply the processes in composing and decomposing shapes of the primary 6,7 and 8th grade students who had different spatial thinking skills in and different Van Hiele geometric thinking levels. Moreover, the relation between the levels of composing shapes and different variables was studied. Within the scope of this investigation, both qualitative and quantitative methods were used. The case study was chosen as a qualitative method for investigating the process of composing and decomposing shapes and the survey was preferred as a quantitative method in order to investigate the relation between different variables and the levels of composing shapes. The participants of the case study consisted of total 38 students comprising 14 students from 8th, 13 students from 7th and 11 students from 6th grade. The data of case study in the investigation were collected by clinical interview. Mathematical questions and interview questions were used as a medium of collecting data in the interview. The qualitative data of the investigation consisted of the mathematical behaviors of students during mathematical questions, their answers to the interview questions and the observation notes of the investigator. The sample of the survey included total 1620 students. First 18 schools which were selected in the central of Izmir by using stratified sampling method , and then the students who were 510 of them 6th grade, 575 of them 7th grade and 535 of them 8th grade, were selected by using the random sampling method. Van Hiele Geometric Thinking Test"– and "•The Skill Proficiency Test of Composing Shapes"– were used as the quantitative data collection method The qualitative data of the investigation were analyzed by content analysis. As a result of the analysis the data, 10 levels were emerged in the field of composing shapes and to measure these 10 levels a scale was developed. The aim of developing this instrument was to discover the skill levels of students in a wider sample and to investigate the relevance of it with geometric thinking level, class and the variables of success. The quantitative data of the investigation were analyzed by using SPSS 15.0 statistics program. Frequency and percentage calculations as well as the analysis of variance and t test statistics were used. As a result, a statistical difference was found between the students"˜ levels of composing shapes and their classes, gender, mathematical success and geometric thinking levels.