AHALİ MÜBADELESİ VE YARDIMLARIN İSTANBUL ÖRNEĞİ

Abstract

19. yüzyıldan itibaren Balkan ve Anadolu coğrafyası arasında büyük göç hareketleribaşlamıştır. Türk Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasının ardından Türkiye'deki Rumların önemlibir kısmı ülkeyi terk etmiştir. Rumların Yunanistan'a gitmesi, Yunanistan'da ekonomik vesosyal kriz yaratmıştır. Aynı zamanda, Yunanistan'da sıkıntı çeken Türkler, gördükleri baskısebebi ile Türk Hükümetine, kaçmak suretiyle, sığınmak istemişlerdir.30 Ocak 1923 tarihinde Lozan Barış Konferansı'nda Türkiye ve Yunanistanhükümetleri arasında, Türk ve Yunan ahalinin zorunlu değişimini esas alan bir antlaşmaimzalanmıştır. Bu antlaşmada, Batı Trakya Türkleri ve İstanbul Rumları mübadeledenhariç tutulmuştur. Türk Hükümeti, yarım milyona yakın insanın nakil, iaşe, konut ve geçimgibi işleri ile ilgilenebilmek amacıyla Mübadele, İmar ve İskan Bakanlığı teşkil etmiştir. Bubakanlık, mübadillerle ilgili her türlü kanuni hakkın ve yasal düzenlemelerin yapılması veuygulanması ile ilgilenmiştir. Hilal-ı Ahmer Cemiyeti ise mübadillerin, sağlık, barınma ve hertürlü insani ihtiyaçları da karşılamağa çalışmıştır. Mübadillere, emval-ı metruke olan evlerdağıtılmış ve mübadillerin üretici bir hayata geçmeleri için gerekli toprak ürünleri ve toprakişleme aletleri devlet tarafından temin edilmiştir.Göç sırasında iki önemli sorun ortaya çıkmıştır. Bunlar, etabli ve taşınmaz mallar sorunudur.Etabli ve her iki ülkede kalan malların akıbeti, Lozan Antlaşması ile çözülememiştir.Bu konular, 1926 ve 1930 yıllarında Yunanistan'la imzalanan antlaşmalarla çözümekavuşmuştur. 1930 tarihli Ankara Antlaşması ve 1932 tarihindeki nihai karar ile mübadillerinmalları ile ilgili sorunlar tamamen bitmiştir.The migration movements began between geography of Balkan and Anatolia from19. century. After, the Turk's victory on Anatolia, an import part of Greeks escaped fromground of Anatolia. When the Greeks backed their real country, they created social and economiccrisis there. The Turks who lived in Greece, they requested to refuge to Turkish Governmentcause of Greek's press.Governments of Turkey and Greece signed a treaty about exchange obligation ofcomminity on the 30th of January 1923 at Lozan Peace Conference. İn this treaty the Greeksliving in the center of İstanbul and Turks living in Greece in west Tracia were left out from this exchange. The Turkish Government constituted a Minister of Exchange, Reconstructionand Housing. This minister cared about all the works about transmission, board, home of theemigrants. This minister prepared the laws and the regulation about emigration. The TurkishRed Crescent tried to find solutions for the feeding and healty problems of all the emigrants.The Turkish Government provided abondoned houses, agrıcultural products and tools toemigrants cause Government wanted, they become manufacturer.At the of emigration, there was two problems, etabli and the goods of stayed onother's country. These could not solve on Lozan Peace Conferance. These topics solved withtreaties on 1926 and 1930. On account of Ankara Treaty, between of Turkish and Greek Governmentsmade a last decision about emigrant's properties.