Abstract:
Farklı karbon oranlarındaki çeliklere, su verme işleminin ardından 100, 200, 400 ve 600 oC sıcaklıklarda temperleme işlemi uygulanmış ve malzemelerin mekanik özelliklerinin değişimi araştırılmıştır. Karbon içerikleri ağırlıkça % 0.20 - 0.50 olarak değişen bu çeliklere çekme deneyi uygulanarak F-Δl eğrileri elde edilmiştir. Eğriler yardımıyla mukavemet katsayısı (K), deformasyon sertleşmesi üssü (n), akma (Reh) ve çekme (Rm) dayanımı değerleri bulunmuştur. Malzemelerde ısıl işlemlerle oluşan sertlik değerleri (HV) değişiminin saptanması için, Vickers sertlik deneyleri yapılmıştır. Karbon oranındaki artış, akma ve çekme dayanımı değerlerini artırmıştır. Mukavemet katsayısı (K) ve deformasyon sertleşmesi üssü (n) su verme sıcaklığının artışı ile önemli derecede azaldıkları görülmüştür. Özellikle Ç1040 ve Ç1050 çeliklerde, akma ve çekme dayanımını belirgin bir şekilde azalmıştır. Steels contaning different carbon concentration were tempered at 100, 200, 400 and 600 0C after quenching, and were investigated for changes in mechanical properties. F-Δl curves were plotted after testing these steels. strength coefficent (K), hardening exponent (n), yield and tensile stresses were obtanied from these curves. For determining changes in hardness values by heat treatment were done Vickers hardness measurents Increase in carbon concentration also increased tensile and yield stresses. Also changes in strength coefficent (K) and hardening exponent (n) were related to temperature, and it was seen that they had decreased in consiredable amount, by increasing temperature. Increase in tempering temperature decrases yield and tensile stresses especially in Ç1040 and Ç1050 by significant amount.
