İZMİR KENT MERKEZİNDE KARAYOLU TRAFİĞİNDEN KAYNAKLANAN HAVA KİRLİLİĞİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Son yıllarda araç sayısındaki artışa bağlı olarak, İzmir kent merkezinde trafikten kaynaklanan hava kirletici emisyonları, kentin hava kalitesini etkilemeye başlamıştır. Bu nedenle, kentteki trafik kaynaklı emisyonların dağılımlarının ve miktarlarının belirlenmesi gerekli bir hal almıştır. Bu çalışmanın temel amacı, İzmir kent merkezindeki önemli caddelerdeki araç sayılarını tespit etmek ve emisyon faktörlerini kullanarak caddelerde hareket halindeki motorlu taşıtlardan kaynaklanan kirletici emisyon miktarlarını belirlemektir. Çalışmada, 2007 yılı İzmir kent merkezindeki trafikten atmosfere verilen emisyon miktarları CO için 5607 ton, NOX için 2502 ton, NMVOC için 772 ton, SO2 için 340 ton ve PM10 için 104 ton olarak hesaplanmıştır. CO, NOX ve NMVOC emisyonlarının yarısından fazlası otomobillerden kaynaklanırken, otobüs+ kamyon kategorisi tek başına SO2 emisyonlarının %80'nine neden olmaktadır. Minibüs+kamyonet kategorisi ve Motorsikletler PM10 emisyonlarının önemli bir kaynağıdır. Bunun yanı sıra, hesaplanan emisyonlar CALPUFF dağılım modeli yardımıyla kent merkezindeki hava kalitesi seviyelerini belirlemek için kullanılmıştır. Modelleme sonuçlarına göre, en kötü meteorolojik şartlar için maksimum saatlik konsantrasyonlar CO için 400 µg/m3, NOX için 222 µg/m3, NMVOC için 60 µg/m3, SO2 için 40 µg/m3 ve PM10 için 12 µg/m3 olarak hesaplanmıştır.In recent years, emissions from mobile sources have become more important for urban air quality in Izmir due to the increase of vehicle numbers in the city. So, it has become important to estimate the emissions and their geographical distribution. The main purpose of this paper is to present the traffic emissions calculated by using emission factors from literature and vehicle activity data from vehicle counting campaigns in the main streets of the city. The results showed that the total emissions of CO, NOX, NMVOC, SO2 and PM10 from vehicles in Izmir city center for the year 2007 were 5607 t, 2502 t, 772 t, 340 t and 104 t, respectively. When the passenger cars contributed over half of CO, NOX and NMVOC, the heavy duty vehicles such as trucks and buses were responsible for 80% of SO2 emissions. Light-duty vehicles and motorcycles are the main source of PM10 emissions. Besides, the emissions estimated were used to simulate the air quality level in city center by CALPUFF model. Accordingly, the maximum hourly concentrations estimated in city were 400 µg/m3 for CO, 222 µg/m3 for NOX, 60 µg/m3 for NMVOC, 40 µg/m3 for SO2 and 12 µg/m3 for PM10 during the worst meteorological conditions.