Türkiye'de Birincil Enerji Kullanımı, Üretimi ve Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) Arasındaki İlişki

Abstract

Ülkelerin sürdürülebilir bir ekonomik büyümeyi yakalayabilmeleri, öncelikle enerjikaynaklarının etkin bir şekilde kullanılmasına bağlıdır. Ancak enerji kaynaklarınındünya üzerinde eşit bir dağılım göstermemesi, Türkiye gibi yetersiz enerji kaynaklarınasahip olan ülkelerin enerjiye olan bağımlılığını arttırmaktadır. Dolayısıyla dışardansağlanan enerji kaynaklarının iktisadi büyüme içerisindeki payının değerlendirilmesibüyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada enerji tüketimi, enerji üretimi ile GSYİHarasındaki nedensellik ilişkisi Türkiye'nin 1960-2009 dönemi yıllık verileri kullanılarakincelenmektedir. Nedensellik sınamasında Johansen eşbütünleşme ve Grangernedensellik testleri kullanılmıştır. Johansen eşbütünleşme testi sonuçları ele alınandönem için değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığını göstermiştir.Ayrıca enerji tüketimi ile GSYİH arasında iki yönlü nedensellik tespit edilmiştir. The ability to reach a sustainable economic growth of countries initially depends on theusage of energy resources efficiently. But an unequal distribution of energy resourcesin the world increases the dependency on energy in countries which have insufficientenergy resources such as Turkey. Therefore, it has a great importance to analyze theshare of imported energy resources for economic growth. The correlation betweenenergy consumption and changes in gross domestic product, increases the importanceof energy policies while determining the economical policies of countries. In this study, the causality relationship between energy consumption, energy generation and GDP inTurkey are examined using annual data for the period 1960-2009. Johansencointegration test and Granger causality test is used for this study. Empirical resultsfor the period under discussion there is a relationship between the variables based onlong-term Johansen Cointegration test. Also it showed that bileteral causality with theenergy consumption to GDP.