Duyusal engelli bireylerde davranışsal koku verilerinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Duyusal engelli bireyler (görme engelli, işitme engelli) ile sağlıklı bireyler arasında koku duyusu açısından farklılık olup olmadığının incelenmesidir. Yöntem: Tez verilerini oluşturmak üzere 41 işitme engelli (22 kadın), 40 görme engelli (17 kadın) ve 52 sağlıklı (24 kadın) birey çalışmaya katıldı. Katılımcıların koku performansları koku eşiği belirleme, koku tanımlama ve koku ayırt etme olmak üzere üç alt testten oluşan Koku Çubukları (Sniffin' Sticks) Test Bataryası kullanılarak ölçüldü. Elde edilen veriler SPSS 11.0.1 aracılığıyla tek yönlü ANOVA testi ile değerlendirildi. Bulgular: Koku eşiği belirleme testi sonuçlarında üç grup arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmadı (işitme engelliler: 7.40±3.47, görme engelliler: 8.45±3.35, sağlıklı kişiler: 8.00±2.73). Koku ayırt etme testinde sağlıklı bireyler (12.32±1.81), işitme engelli bireylerden (10.87±2.29) daha başarılı performans sergilediler (F=5.66, p=.004). Koku tanımlama bölümünde, görme engelli (11.45±1.99) ve sağlıklı bireyler (11.96±1.48), işitme engelli bireylerden daha yüksek puanlar aldılar (9.87±2.01) (F=15.73, p=.000). Ancak görme engelli bireyler ile sağlıklı bireyler arasında koku tanımlama performansları açısından farklılık görülmedi. Genel koku performansları sonuçları incelendiğinde, koku tanımlama bölümüyle benzer sonuçlar olduğu görüldü (görme engelliler: 31.65±5.09, işitme engelliler: 28.15±5.56, sağlıklı kişiler: 32.30±3.86, F=9.33, p=.000). Sonuç: Duyusal engelli bireyler ile yapılan bu çalışma, alandaki araştırmalar için davranışsal planlama ve ölçümlerde nesnel bir model olma özelliği taşımaktadır. Ayrıca çalışma, duyusal engelli bireylerin beyin kapasite kullanımının incelenmesinde koku duyusunun bir modalite oluşturabileceğini göstermektedir. Objective: The aim of this study is to examine whether there is a difference between sensory disabled (blind, deaf) and healthy individuals in odor performance. Method: Forty one deaf (22 female), 40 blind (17 female) and 52 healthy (24 female participated in the study. Individuals' odor performance was measured by Sniffin' Sticks that consists of odor threshold, odor discrimination and odor identification. Obtained data were evaluated by SPSS 11.0.1 and one-way ANOVA was used for statistical analysis. Results: In results of threshold test, there were no significant differences between groups (deaf individuals: 7.40±3.47, blind individuals: 8.45±3.35, healthy individuals: 8.00±2.73), for discrimination, healthy individuals (12.32±1.81) had significantly better performance than deaf individuals (10.87±2.29) (F=5.66, p=.004). For identification, both blind individuals (11.45±1.99) and healthy individuals (11.96±1.48) had significantly higher points than deaf individuals (9.87±2.01, F=15.73, p=.000). On the contrary there was no difference between blind and healthy individuals. Total points (TDI) displayed similar to results of identification test (blind 31.65±5.09, deaf 28.15±5.56, healthy 32.30±3.86, F=9.33, p=.000). Conclusion: This study in the sensory disabled can be used as a template for assessing and designing behavioral as well as objective research studies. Additionally, study showed that olfactory sensation might be a modality in investigation of brain capacity in sensory disabled individuals.