Kronik bel ağrılı hastalarda egzersiz katılımını etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, kronik bel ağrılı hastalarda egzersize katılımı etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.Yöntem: Çalışma üç aydan uzun süren bel ağrısı mevcut kronik bel ağrılı ve fizyoterapi programına dahil edilmesine karar verilmiş 35 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Her bir olgunun tedavi programı iki hafta sürmüştür. Olguların egzersiz katılımının; dizabilite, memnuniyet, hayal gücü yeteneği, yorgunluk ve öz-yeterlilik ile olan ilişkisi incelenmiştir. Olguların egzersiz katılımlarını ölçebilmek için ev programı temelli rehabilitasyon katılım ölçeği (Patient Self-Report Scales of Their Home Based Rehabilitation Adherence Scale) kullanılmıştır. Ölçek, olgular tarafından her gün puanlanmıştır. Dizabilite değerlerini belirlemek için Oswestry Dizabilite Ölçeği (Oswestry Disability Questionnaire) (ODÖ) tedaviden önce ve sonra olmak üzere iki kez uygulanmıştır. Hastaların tedavi programından memnuniyeti, Hasta Memnuniyet Ölçeği (Patient Acceptable Symptom Scale) (HMÖ) ile değerlendirilmiştir. Değerlendirme programın sonunda yapılmıştır. Yorgunluk tedavi programının sonunda ölçülmüş ve ölçümde The Checklist Individual Strength (CIS) ölçeğinin yenilenmiş sürümü kullanılmıştır. Hayal gücü yeteneği ölçümü, Hareket Tanımlama Ölçeğinin (Visual Imagery Questionnaire-Revised Second Version) (HTÖ) yenilenmiş ikinci sürümü ile gerçekleştirilmiş ve ölçüm programın başlangıcında yapılmıştır. Öz-yeterlilik ölçümü ise McAuley'in Öz-yeterlilik Ölçeği (McAuley's Self-Efficacy Scale) (ÖYÖ) ile egzersiz programının başında gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde Pearson Korelasyon Analizi ve Wilcoxon İşaretli Sıra Testi kullanılmıştır.Bulgular: Katılım ile hayal gücü yeteneği ve hasta memnuniyeti arasında pozitif yönde, orta derecede güçlü ve anlamlı bir ilişki elde edilmiştir (p 0,05). Katılım ile dizabilite ve yorgunluk parametreleri arasında ise negatif yönde, zayıf ve anlamlı olmayan bir ilişki bulunmuştur (p>0.05). Tedaviden memnun olan olguların tedavi öncesinde ölçülen dizabilite değerleri, tedavi sonrasında anlamlı olarak azalmıştır (p 0,05).Sonuç: Hastaların hayal gücü yeteneği geliştirilerek katılımın arttırılabileceğini ve buna bağlı olarak hareket fonksiyonlarının hızlı gelişimi ile birlikte iyileşmenin de hızlandırılabileceği görülmüştür. Hastaların duyduğu yüksek memnuniyetin ise fizyoterapistle olan ilişki nedeni ile değil tedavinin bir sonucu olarak elde edildiği ortaya konulmuştur. Katılımın; dizabilite, yorgunluk ve öz-yeterlilik seviyelerinden etkilenmediği belirlenmiştir. Objective: The purpose of this study is to identfy the factors that effect exercise adherence on chronic low back pain patients.Method: The subjects were 35 chronic low back pain patients that included physiotherapy program with three months persistent pain. The treatment program of the patients continued during two weeks. The correlation among exercise adherence and disability, satisfaction, visual imagery, fatigue, self-efficacy were assessed. To assess exercise adherence, Patient Self-Report Scales of Their Home Based Rehabilitation Adherence Scale was used. The scale was scored daily by patients. Oswestry Disability Questionnaire (ODQ) was used to evaluate disability values at the beginning and at the end of treatment program. Patient Acceptable Symptom Scale (PASS) was utilized as a measure of satisfaction of patients from treatment program and to measure fatigue The Checklist Individual Strength-Second Revision (CIS) was used. Both of them was assessed at the end of the treatment program. Visual imagery was examined with Visual Imagery Questionnaire-Revised Second Version (VIQ) at the beginning of the program. Finally, self-efficacy was measured by McAuley's Self-Efficacy Scale at the beginning of the program. Pearson Correlation Coefficient and Wilcoxon Signed Rank Test were used for analysis of datas.Results: Imagery ability and patient satisfaction were strongly correlated with adherence (p 0,05). Disability and fatigue were found to be correlated negatively non-significant with adherence (p>0,05). Second measurements of disability levels of satisfied patients were significantly lower than first measurements (p 0,05).Conclusion: There was a strong relationship between adherence and development of imagery ability. The study shows us imagery development could enhance treatment adherence, rapid healing and restoring of the functional movement. The study claims that patients' satisfaction results from the treatment program not from the physiotherapist. Also it was observed that disability, fatigue and self-efficacy levels were not effective on the adherence.