Ege Bölgesi geleneksel kadın giyiminde bel aksesuarları ( İzmir, Aydın, Manisa örneğinde)

Abstract

Giyim aksesuarları, giyimi tamamlayan işlevsel ve estetik nesnelerdir. Tarihsel süreçte bir çok kültürün giyim kuşamında yer alan bel aksesuarları da çeşitli işlevsel ve estetik nedenlerle kullanılmışlardır. Ayrıca bu aksesuarlara bazı sembolik değerler de yüklenmiştir. Bel aksesuarları, Anadolu'da kadınların yüzyıllardan beri giyimini tamamlayan en önemli giyim elemanlarındandır. Bağda, bahçede, tarlada çalışan kadınlar, bellerini soğuktan, nemden korumak, bedenlerini dik tutmak, bellerinin ince kalmasını sağlamak, giysi parçalarını toparlamak, küçük eşyalarını taşımak ve giyimlerini şıklaştırmak amacıyla bu aksesuarları kullanmışlardır. Bel aksesuarları, işlevsel olduğu kadar da sembolizm yüklüdür. Türk kültüründe, kemer ya da kuşak kuşatma töreni yüzyıllardır süren bir gelenektir. Tarikatlara yeni gireceklere törenle kuşak bağlanırdı. Padişaha da tahta çıkarken aynı şekilde bir kemer kuşatılmaktaydı. Burada bele takılan aksesuar kişinin yeni statüsünün görsel ifadesidir. Anadolu'da, evlendiği gün gelinin beline de babası ya da bir erkek akrabası kemer veya kuşak bağlar. Bele kemer kuşatma, otoritenin babadan kocaya teslimini simgelemektedir. Ege Bölgesi'nin geleneksel kültür yapısı içinde çeşitli sosyo kültürel topluluklar bulunmaktadır. Yaşam biçimi, doğa koşulları, inançlar ve kültürel etkileşimler giyim ve aksesuarlarının tasarımlarına yön vermektedir. Ege Bölgesi geleneksel kültüründe de malzeme, tasarım ve üretime yansıyan çeşitlilik, bel aksesuarlarında da kendini göstermektedir. Bel aksesuarlarının işlevsel ve sembolik kullanımı sosyo kültürel topluluklara göre değişmektedir. Malzeme, üretim teknikleri ve tasarımlardaki semboller, yüzyıllardır süregelen geleneklerin izlerini ve inançların sembollerini taşımaktadır. Ege Bölgesi geleneksel kadın giyiminde bel aksesuarlarının kullanımı günümüzde oldukça azalmakla birlikte sürmektedir. Clothing accessories are aesthetical and functional objects which are complements to a costume. In the historical process,waist accessories which took part in multiple cultures apparels were used for aesthetical and functional reasons. Otherwise some symbolic values were loaded to these accessories. Waist accessories are among the most important clothing components that supplement women's costume in Anatolia for ages. Women working in yards, gardens and fields used these accessories in order to protect their waists from the cold and humidity, straighten up, keep their waists slim, gather their clothes, carry small objects and make their clothes chic. Waist accessories are not only functional but also symbolic. Belt or sash girding ceremonies have been a tradition carried out for centuries in Turkish culture. Belt or sash girding ceremonies have been a tradition carried out for centuries in Turkish culture. Sashs were wrapped to those who would become a member of a religious order. Belts were girded on sultans when they ascend the throne. The accessory worn on the waist here is a visual expression of the new status of the person. On the wedding day, a belt or a strap is tied on the bride's waist by her father or a male relative in Anatolia. Belt girding symbolizes the transfer of authority from father to husband. There are various sociocultural societies within the traditional cultural structure of the Aegean Region. Life styles, conditions of the nature, beliefs,cultural interactions lead a way to the clothing and accessory design. Also at the traditional culture of the Aegean Region, the reflections of the variations which occur on materials, design and production, displays itself on waist accessories. The symbolic and functional usage of waist accessories differs according to the socio-cultural societes. Materials, manufacturing techniques and the symbols on the designs are holding the tracks of traditions and symbols of beliefs which lasted centuries long. In Aegean Region, at the present time, even there is a significant decrease on the usage of waist accessories, they are still in use at traditional woman clothing.