Abstract:
Ege Denizi'nin doğu kıyısındaki körfezlerde (Saros, Edremit, Çandarlı, İzmir, Kuşadası, Güllük ve Gökova Körfezleri), su kütleleri ve yerel hidrografideki mevsimsel ve yıllık değişimler, 1940?2010 yılları arasında toplanan veri seti kullanılarak incelenmiştir. Veriler, son büyük yoğun su oluşumu zamanını ve duraklama dönemini kapsar. Saros, İzmir ve Gökova Körfezlerinde yoğun eş zamanlı araştırmalar bahar 2001 ve kış 2002'de gerçekleştirilmiştir. Ege Denizi hidroloji ve su kütlesi özellikleri körfez suları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Veriler, Saros Körfezi (Kuzey Ege Denizi), Edremit, Çandarlı ve İzmir Körfezleri (Orta Ege Denizi) ve Kuşadası, Güllük ve Gökova Körfezleri'nin (Güney Ege Denizi), içerisinde farklı fiziksel süreçler ve farklı su kütleleri olan üç körfez olduğunu göstermektedir. Körfezlerin Ege Denizi'nden bağımsız kendi dinamikleri vardır. Aynı zamanda, zaman zaman Ege Denizi'nin fiziksel süreçlerinden de etkilenmektedirler. Körfezlerin fiziksel özelliklerinin analizinin yanı sıra, körfez içinde bulunan su kütlelerinin zamansal değişimi incelenmiştir. Körfezlerdeki veriler, Doğu Akdeniz Transienti'nin (EMT) kış 2000 yılına kadar devam eden durgunluk dönemini gösterir. Bu değişkenliğin, Akdeniz bölgesi üzerindeki iklim değişikliğine bağlı olduğu bilinmektedir. Bizim yaptığımız analizler, Orta Ege Denizi'ndeki yoğun su oluşumunun, EMT dönemi boyunca kış mevsimlerinde atmosferik sıcaklığın anormal azalmasına bağlı olduğunu ortaya koymaktadır. EMT'nin durgunluk döneminden sonra eş yoğunluk seviyeleri tekrar artmaya başlamış ve yaz 2007'de maksimum seviyeye ulaşmıştır. Yüzeye çıkan eş yoğunluk eğrileri, Ege Denizi'ndeki yeni bir yoğun su oluşumunun bir işareti olabilir Seasonal and interannual variability of the local hydrography and the water masses in the bays (Saros, Edremit, Çandarlı, İzmir, Kuşadası, Güllük and Gökova Bays) along the eastern coast of Aegean Sea are investigated using the data sets collected until 2010. The data covers the last major deep-water formation episode, and the EMT relaxation period. The concurrently intensive monitoring in Saros Bay, İzmir Bay and Gökova Bay have been conducted in spring 2001 and winter 2002. Aegean Sea hydrology and water mass characteristics influence the water masses of the bays. The data suggests that the Saros Bay (North Aegean Sea), Edremit, Çandarlı and İzmir Bays (Central Aegean Sea) and Kuşadası, Güllük and Gökova Bays (South Aegean Sea) are the bays that have different physical processes inside and different water masses. They have their own dynamics independent from the Aegean Sea. At the same time they are occasionally influenced by the Aegean Sea?s physical processes from time to time. Besides the analysis of physical properties the time evolution of water masses inside the bays are investigated. The bays data shows the relaxation period of Eastern Mediterranean Transient (EMT) which continued well until the winter 2000. It is known that this variability depends on the changing climate over the Mediterranean area. Our analysis reveals that the dense water formation in the Central Aegean Sea is considerably connected to the anomalous decrease in winter atmospheric temperature during EMT relaxation period. The isopycnal levels started to increase again and reached its maximum in the summer 2007 after relaxation period. The outcropping of isopycnals could have been a sign of a new formation of very dense water in the Aegean Sea.