Doğu Akdeniz taşınımının Ege denizine etkilerinin incelenmesi

Abstract

Çalışma, Doğu Akdeniz Taşınımının (Eastern Mediterranean Transient, EMT), Ege Denizi'ne olan etkilerini uzun süreli meteorolojik ve oşinografik veriler kullanarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. EMT süreci, birçok farklı kaynaktan elde edilen veriler kullanılarak incelenmiştir. Atmosferik etkileri araştırmak amacıyla, Devlet Meteoroloji İşleri'nden uzun süreli rüzgar yönü ve şiddeti, atmosfer basıncı, hava sıcaklığı, yağış, buharlaşma, yüzey suyu sıcaklığı ve deniz suyu sıcaklığı verileri temin edilmiştir. Uzun dönemli CTD değişimleri Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü (DBTE) ve Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi 'den (SHOD) elde edilen veriler kullanılarak araştırılmıştır. Yüzey suyu sıcaklığının zamana ve mekana bağlı değişimleri AVHRR Pathfinder beşinci sürüm uydu verileri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada, eldeki veriler doğrultusunca uzun dönemli mevsimsel değişimler EMT süreci göz önüne alınarak incelenmektedir. Ayrıca, NAOI ve NCPI aracılığı ile uzun dönemli meteorolojik olayların etkileri incelenmektedir. Sonuç olarak çalışma, Doğu Akdeniz Taşınımının Ege Denizi'ne olan etkilerinin araştırılmasının yanında, Ege Denizi genel yüzey sirkülasyonunu, Ege Denizi'nin diğer havzalar ile ilişkilerini ve Ege Denizi'ndeki atmosfer deniz etkileşimleri üzerine bir araştırma ortaya koymayı amaçlamaktadır. Birçok farklı sürecin etkin olduğu EMT sürecinde, hava sıcaklıklarında görülen düşüşün ve yağış değişimlerinin etkinliği görülmektedir. Kış dönemi hava sıcaklığı ve NCPI arasında yüksek korelasyon değerleri bulunmaktadır. CTD analizleri Saros ve Gökçeada bölgelerinde, su kolonundaki yoğunluk seviyelerindeki artışların sıcaklık düşüşlerine bağlı olduğunu göstermektedir. This study, by using long term meteorological and oceanographic data, aims to display the effects of the Eastern Mediterranean Transient (EMT) on the Aegean Sea. The EMT process has been analyzed by using data derived from various sources. In order to ascertain the atmospheric effects, long term wind direction and force, atmospheric pressure, air temperature, precipitation, evaporation, surface water temperature and sea water temperature data have been obtained from the Turkish State Meteorological Service. The long term CTD changes have been ascertained with data acquired from the Institute of Marine Sciences and Technology and the Office of Navigation, Hydrography and Oceanography. The changes in the surface water temperature based on time and location have been analyzed by using AVHRR Pathfinder version five data. In the study, in accordance with the data on hand, the long term seasonal changes are analyzed by considering the EMT process. Also, through the North Atlantic Oscillation and the North Sea Caspian Patter indexes, the effects of the long term meteorological events are observed. In conclusion, the study, aside from analyzing the effects of the East Mediterranean movement on the Aegean Sea, aims to put forth an inquiry on the overall surface circulation of the Aegean Sea, the relation of the Aegean Sea to the other basins and on the atmosphere sea interactions in the Aegean Sea. During the EMT process, where a lot of different processes are effective, the effects of observed fall of air temperatures and precipitation changes can be seen. High correlation values can be found between the winter time air temperature and NCPI. The CTD analysis shows that the increase in the density levels of the water column in the Saros and Gokceada regions are in relation to the fall of the temperatures.