Fiziksel mekan ve güvenlik algısı: İstanbul Boğaziçi öngörünüm alanı

Abstract

Bu çalışma, mekanın fiziksel özelliklerinin bireyin o mekana ait güven duygusunu etkilediği savı ile, mekanda gerçekleşen suça yönelik eylemlerin (nesnel olayların) dağılımıyla o mekanın ne derece güvenli algılandığı arasındaki ilişkinin istatistiksel yöntemlerle incelenmesini ve güven algısı ile nesnel olay dağılımını etkileyen fiziksel çevre faktörlerinin belirlenmesi ve karşılaştırılmasını içermektedir. Suça yönelik eylemlerin dağılımına ve güven algısına etki eden faktörlerin belirlenmesine yönelik olarak literatürde yer bulan kuramsal yaklaşımların taranması ve amprik çalışmaların incelenmesi sonucunda, ortaya çıkan demografik, sosyal çevre ve fiziksel çevre faktörlerinin suça yönelik eylemler ve güven algısı üzerindeki etkileri, İstanbul Boğaziçi Öngörünüm Alanında sınanmıştır. (1) Alana ait 2007 yılında gerçekleşen suça yönelik eylemlerin (nesnel olayların) dağılımı, (2) aynı bölgede 2008 yılında yapılan anketlerle elde edilmiş olan, alanda yaşayanların sosyal ve demografik yapısı ile mekana yönelik güvenlik duygusu değerlendirmeleri, ve (3) 2010 yılında yapılan anketlerle elde dilmiş olan, alanda yaşamadan yerinde görenlerin veya fotoğraftan bakanların değerlendirmeleri sonucunda ?mekanı nasıl algıladıkları istatistiksel analizlerle karşılaştırılmıştır. İlk olarak, bağımlı değişkenler üzerinde bağımsız değişkenlerin tekil etkileri incelenmiş ve ilişkili bulunan değişkenler belirlenmiştir. İkinci olarak, ilişkili bulunan bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken üzerindeki toplu etkisini belirlemek amacıyla çok sayıda istatistiksel model oluşturularak regresyon analizleri yapılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları, güven duyulan mekanların oluşturulması için gerekli tasarım rehberinin oluşturulmasına yönelik bir altlık teşkil etmektedir. Çalışma sonucunda güven duygusu ile kurbanın görüş açısı ve kaçış olanağı, saldırganın saklanma olanağı, kapalılık, kamu-özel mülkiyete konu alan arası geçiş, bakım, estetik, uyum, çalı yükseklik ve miktarı, duvar yükseklik ve miktarı ve bina yüksekliği arasında ilişki bulunmuştur This study investigates the relationship between distribution of criminal activities (objective events) in an environment and the level of percieved security. With the assumption that physical characteristics of an environment effect the sense of security in an individual, this study identifies and compares the factors of physical environment that effect perception of security and objective distribution of events via statistical tests. The demographical, social and physical environmental factors were identified based on a review of literature on theoretical approaches and empirical studies related to criminal activities and sense of security. Then, the infuence of those factors on criminal activities and sense of security were tested in the Istanbul Bosphorus Frontal View Area. Three types of data were gathered: (1) distribution of criminal activities (objective events) in the forementioned area in 2007, (2) a 2008 survey conducted in the forementioned area to understand the residents? demographic structure, evaluation of physical environmental quality and sense of security, and (3) a 2010 survey conducted in site and in Dokuz Eylül University (via photgraphs of forementioned area) to understand the non-residents? evaluation of physical environmental characteristics and sense of security. The relations between (1) distribution of crime and sense of security and (2) demographical, social and physical environmental factors (independent variables) and sense of security (dependent variable) were analyzed. The influence of each independent variable over dependent variable was tested seperately. The factors which were found to be influential in individual analyses were reclassified to test the infleunce of each factor after accounting for the others via Multiple Lineer Regression analyses. In line with the related environmental psychology literature, physical environmental factors (prospect (line of sight), refuge (hiding places for offender), escape, passages between public and private properties, maintenance, aesthetic, harmony, height and amount of trees, brushes, walls and buildings) were related to sense of security. The results of this study has applied value as the results could be utilized to develop a draft design guidelines to create environments that feel safer.