Taşlıtepe açık işletmesinde jeomekanik parametrelerin belirlenmesi ve şev stabilitesi çalışmaları

Abstract

Çalışma sahasında ayrıntılı şev stabilite çalışmaları yapılamamış olması nedeniyle Taşlıtepe açık işletmesinde şev stabilitesi sorunları, kaliteli cevherin verimsiz bir şekilde üretilmesine ve üretim maliyetinin artmasına neden olmaktadır. Sahada oluşan heyelanlar, oluşturulacak kalıcı şevlerin jeolojik faktörler, jeoteknik faktörler ve jeomekanik parametreler dikkate alınarak incelenmesini gerekli kılmıştır. Jeolojik birimlerin jeoteknik özellikleri, sondaj karotlarından elde olunan karot örnekleri üzerinde, kaya ve zemin mekaniği laboratuvar deneyleriyle tayin edilmiştir. Ayrıca, sahada oluşan kaymaların geriye dönük analizleri yapılmış ve kaymaların mekanizmaları belirlenmiştir. Kayma yüzeylerinde etkin dayanım parametreleriyle ilgili veriler elde edilmiştir. Bu geri analiz sonuçlarının deneylerden elde edilen verilerle karşılaştırılması yapılmıştır. Analizlerden elde edilen değerlerin, laboratuvar deneyleriyle elde edilen makaslama dayanım parametreleri ile deneştirilebilir olduğu belirlenmiştir. Belirlenen dayanım parametreleri, Micromine yazılımı kullanılarak ve taban kotu 1200 m. olacak şekilde tasarlanan açık işletmenin şev stabilite analizlerinde kullanılmıştır. Bu analizler sonucunda, şevlerin stabilitesinin yeraltı su tablası yükselimine çok duyarlı olduğu belirlenmiştir. İşletmede üç adet dairesel olmayan kayma tipi, çok yüzeyli ve ötelenmeli duraysızlık saptanmıştır. The slope stability problems in Taşlıtepe open pit mine cause the high quality ore to be recovered inefficiently and the production cost to be increased. The failures that occurred in the field made it necessary to investigate the slopes by taking into care the geological factors, geotechnical factors and geomechanical parameters. The geotechnical properties of the geological units have been determined by means of rock and soil mechanics laboratory tests on the core samples taken from the drill cores. In addition, the slope failures occurred in the field was examined by back analysis method and their mechanisms were determined. The data related to effective shear strength parameters on sliding surfaces were obtained. These results were compared with the data obtained from the laboratory tests. The values obtained from the analysis can be compared with the shear strength parameters which were obtained from the laboratory tests. Shear strength parameters from the back analysis were used in the slope stability analysis of open pit mining where the base elevation was taken as 1200 m using the Micromine software. As a result of these analyses, stability of slopes was determined that it is very sensitive to the hydrogeological conditions in the mine. Three non-circular failures with multi-planary and transitional unstability have been encountered at the mine site.