İzmir'de kentsel dönüşüm sürecinin İzmir-Cennetçeşme mahallesi üzerinden irdelenmesi

Abstract

Sanayi devrimi, gelişmiş ülke kentlerinde mekansal organizasyonun zaman içinde değişim göstermesine neden olmuştur. Bu değişime bağlı olarak çeşitli mekansal sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu sorunlara çözüm üretebilmek için ihtiyaç duyulan yeniden yapılanma yaklaşımı ”œkentsel dönüşüm” adı altındaki uygulamaları gündeme getirmiştir. Kentsel dönüşüm özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ekonomik sıkıntılara bağlı olarak daha yoğun ve ağır olan kentleşme sorunlarına çözüm olacağı düşünülmektedir. Son yıllarda kentsel dönüşüm, yoksul kesimlerin yaşadığı gecekondu alanları üzerinde yoğunlaşmaya başlamıştır. İzmir kentinde de benzer bir süreç içinde yerel yönetim tarafından Konak ilçesi Cennetçeşme mahallesi program alanlarından biri olarak belirlenmiştir Bu Çalışmada, kentsel dönüşümün hedef alanlarından biri olması itibari ile gecekondu alanları, sahip olduğu yoksulluk koşulları kapsamında ele alınarak dönüşüm sürecinde karşılaşacağı sorunlar ve çözümleri Cennetçeşme mahallesi özelinde irdelenmiştir. Çalışmada, kentsel dönüşüm, gecekondu ve yoksulluk kavramları ile ilgili teorik çerçeve içinde, Dünya ve Türkiye örnekleri incelenerek literatür çalışması yapılmış ve bu kavramlar hakkında yapılan tartışmalar değerlendirilmiştir. Cennetçeşme mahallesi özelinde ise yoksulluğun kaynağı, düzeyi ve yarattığı koşullar mekansal, sosyal ve ekonomik boyutu ile irdelenerek kentsel dönüşüm ve savunmasızlık ilişkisi içinde ortaya çıkacak olası sorunlar tespit edilmiş ve bu sorunların çözümüne yönelik öneriler geliştirilmiştir. Anahtar sözcükler: Kentsel dönüşüm, gecekondu, yoksulluk, savunmasızlık. Industrial revolution caused spatial organization in developed country cities to exchange in time. Different spatial issues arose related to this exchange. Restructuring approach needed to be able to make solutions for these issues has brought up the urban regeneration. It is thought to be solution for urbanization problems which are more densely and highly related to economical difficulties in developing countries especially Turkey. In recent years, urban regeneration has began to major on ”œsquatter” areas where the poor regions live. In this study, squatter areas as being one of urban transformation applications aim areas, examined by approaching its vulnerability conditions. And also, squatter areas' problems and their solutions that should be exposed in transformation course, considered in Cennetçeşme District specialize. In addition, in theoretical framework about ”œurban transformation”, ”œsqutter areas” and ”œvulnerability” notions, the samples in the World and Turkey are examined and a literature working were done. The arguments about that notions are considered. In Cennetçeşme District, the source, the grade and the condition of necessity are examined by its spatial, social and economic dimensions. The possible problems that should be appeare in the releation between transformation and defensive were fasten down and the suggestions about these problems'solutions were made. Key Words: Urban transformation, squatter areas, urban poverty, vulnerability.