Waste management in leather industry

Abstract

Bu tezde Deri Endüstrisi atıkları hakkında Dünya ve Türkiye' deki yönetmelikler ve yapılan çalışmalar incelenmiş ve seçilen 2 deri İşletmesi esas alınarak karşılaştırmalar yapılmıştır. İncelemede yer alan tesisler Menemen Serbest Bölgesi' nde halen faaliyette bulunan A işletmesi ve Torbalı' da faaliyette bulunan B işletmesidir. Bu tesislerde derinin ham ya da yarı işlenmiş halinden itibaren elde edilen son ürüne kadar uygulanan işlemler, işletim aşamasında meydana gelen atıklar atıklara uygulanan arıtım prosesleri ve sonuçları ayrı ayrı incelenmiştir. Her iki tesiste' de Dünya' da en çok uygulanmakta olan Kromla Tabaklama işlemi kullanılmaktadır. A işletmesinde talebe göre Bitkisel tabaklama da yapılmaktadır. A işletmesinde sadece küçükbaş hayvan derisi kullanılırken işletmesinde hem büyükbaş hem de küçükbaş hayvan derisi işlenmektedir. A işletmesinden çıkan budama atıkları çeşitli yan kuruluşlarda hammadde olarak değerlendirilmektedir. B işletmesinde hem budama hem de tıraş atıkları değerlendirilmekte olup yine çeşitli kuruluşlara hammadde olarak sağlanmaktadır. Böylece mevcut atıkların bir kısmı değerlendirilip, atık miktarı azaltılmış olmaktadır. Tesislerde bir ön arıtma olduğundan dolayı çevreye verilen etki aza indirgenmektedir. Menemen Serbest Deri Bölgesi' nde faaliyette bulunan A işletmesi bünyesinde bir ön arıtma tesisi mevcut olmayıp, atıksular 3 ayrı kanalla bölge içerisinde bulunan bir ön arıtma tesisine terfi edildiği gözlemlenmiştir. B İşletmesinde tesis bünyesinde bir ön arıtma tesisi mevcuttur. Her iki arıtımda da kanalizasyona verilen çıkış suyunun kirlilik yükü Türkiye' de bu konuda yayımlanmış olan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği' nde bulunan standartlara uyduğu görülmüştür. A işletmesinin atıkları IDESBAS tarafından düzenli olarak toplanmaktadır. B işletmesinin atıkları ise tesis içerisinde çöp depolama alanında toplanarak, bertaraf edilmektedir. Deri atıkları hakkında Avrupa Birliği' nde alınan net bir karar mevcut değildir. Türkiye' de de Deri atıkları üzerine mevcut yönetmelikler incelenmiştir. In this, thesis, the Works and regulation in the world and Turkey about waste of Leather Industry have been scrutinized and comparisons and evaluations were made by being predicated on 2 leather facilities. The facilities are Company A operating in the Menemen Free Leather Zone and Company B operating in Torbalı. The processes followed from raw material or semi- finished form of material, the waste created during the operation process, the recovery processes subjected to the waste and the results are examined separately. In both facilities, Chrome Tanning Process, the most widespread technique in the world, is used. In Company A, Vegetal Tanning is also used. In Company B only small cattle leather is used while in Company B both small cattle and great cattle leather is processed. The trim waste in Company A is used as raw material in subsidary companies. The trim and shave waste of the Company B is also used and provide raw materials for various organizations. Thus, some part of the present waste is revaluated and waste amount is decreased in this manner. Due to the pre- waste treatment, the harm given to nature could be minimized. It is examined that there is no pre- treatment facility in Company A but wastewater is transferred to the pre- treatment facility that exists in the region, through 3 separate channels. There is pre- treatment facility in Company B. The wastewater disposed in the sewer system by both facilities are up to standards of Regulation on Water Pollution Control. The solid waste of the Company A is collected by IDESBAS regularly. The solids waste of Company B is eliminated on site. There is no cleaner- cut EU decision about leather waste. The regulation on Leather waste in Turkey were also scrutinized.