Doğal taşların teknik özelliklerine göre kullanım alanlarının ve uygulama parametrelerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, kaplama ve döşeme malzemesi olarak kullanılan doğal taşlar kullanımlarına, sertliklerine ve oluşumlarına göre sınıflandırılarak tanımlanmıştır. Bu taşların, fiziksel, kimyasal, teknolojik ve ticari ürün özellikleri ile taşımaları gereken standart özellikler verilerek her uygulama alanı için yapılması gereken testler, taşa uygun uygulama alanları, her uygulama alanı ve doğal taş için uygun silim işlemleri belirlenmiştir. Doğal taşların kaplama tasarımının yapılması yani taş ebatlarının, montaj türünün ve ankraj elemanlarının belirlenmesi, derz tasarımının yapılabilmesi ve su nüfuzunun önlenebilmesi için, bina hareketleri, doğal taş ağırlığı, taşa etkiyecek rüzgar yükü, sismik yük ve atmosferik etkilerin gözünde bulundurulmasının gerekliliği üzerinde durulmuştur. Doğal taş örnekleri üzerinde yapılmış olan fiziksel ve mekaniksel test sonuçları ile standartlar karşılaştırılarak bu taşların hangi bölgelerde kaplama malzemesi olarak kullanılabileceği tespit edilmiştir. Bu tez çalışması kapsamında doğal taşların yapı ve kaplama malzemesi olarak kullanılmasında en uygun kullanım yerlerinin tespit edilmesine yönelik bir sistem geliştirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca doğal taşların yapılarda kullanımı sırasında çevresel etkileşimleri de incelenmiş ve özellikle sert taşlarda önem arz eden radon ve diğer radyoaktif emisyonlar açısından da gerekli ölçme ve değerlendirmeler verilmiştir. In this study, natural stones that are used as exterior finishing and covering are defined based on their classification of uses, hardness and formation. By using physical, chemical, technological and commercial product properties of these stones and with their standard features desired, tests are constructed for their applications. The tests for natural stones that are planned to be used as exterior design covered size, assembly type , embedment, filler paste, blocking water entrance, as well as, building movements, natural stone weight, wind force, seismic force and atmosferic effects. The uses of these natural stones as composite material are determined by comparing their physical and mechanical properties with the related standards. The aim of this study was to develope a system that would help to find the best uses of these natural stones in buildings and as a composite material, i.e., exterior finishing. Furthermore, the environmental effects of these finished products made especially from hard and dense stones were also evaluated in terms of their radon and other radioactive emissions.