Abstract:
Edebiyatta mekan, zaman ve diğer anlatım unsurlarıyla birlikte hikayenin kurgulanmasında rol alan vazgeçilmez elemanlardandır. Edebi bir eserde mekan olayın geçtiği yer olmanın ötesinde çok farklı işlevler yüklenip farklı anlamlar taşır. Ayrıca mekan yaşanılan yeri ifade etmesi bakımından sosyal, kültürel, ekonomik vb. açılımları da olan bir kavramdır. Dolayısıyla edebiyat teorisinin ve geleneğin getirmiş olduğu kurallar veya imkanların dışında sosyal yaşamın mekana yüklemiş olduğu anlamlar da mekanın seçimi ve ifadesinde etkili olmaktadır.Tanzimat, Batılılaşma hareketinin başladığı bir dönemi ifade etmesi bakımından önemli bir tarihtir. Hem edebiyat teorisi açısından faklı bir anlayışla tanışmayı hem sosyal, siyasi kültürel açıdan farklı bir sürece dahil olmayı ifade eder. Bu sebeple çalışmamıza bu dönemde kaleme alınmış ilk romanlardan biri olan İntibah konu olarak seçilmiş ve bu eserde ne tür mekanların hangi amaçlarla kullanıldığı ne gibi işlevler yüklenip hangi anlamları taşıdığı tespit edilmeye ve anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Space in literature, together with time and other elements of narrative, plays an essential role in plot construction. Space in a literary work has diverse functions and takes on different meanings beyond simply designating the setting of action. In addition, space assumes further significance in a given work, with its social, cultural and economic dimensions. Therefore, meanings attributed to space in social life, besides the imperatives and possibilities brought into textual analysis by literary theory and tradition, are influential in the choice and expression of space.Tanzimat (Reformation) period holds an important place in the history of Turkish history and literature, as it signifies an era marked by the onset of Westernization movement. This period reflects an acquaintance with a different perspective in terms of literary theory, as well as the emergence of a different social, political and cultural environment. Thus, the novel entitled İntibah (Rebirth), one of the first novels produced in this period, was chosen in this study, which aims to determine and analyze the use of space in the novel with emphasis on its attributions and functions.
