Dökümlerde besleyici işlevinin süreç benzeşimi ile kontrolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı halen sanayide kullanılmakta olan besleyici gömleklerinin döküm sırasındaki fonksiyonel davranışlarını belirleyerek bunların döküm süreç benzeşimi programları ile uyumunu belirlemektir. Bu amaçla, döküm süreç benzeşim programındakilere benzer üç farklı şekilde konik, silindirik kapalı ve silindirik açık olmak üzere besleyici gömlek şekli seçilmiştir. Açık silindirik besleyici gömlekler için de yüksek, orta ve düşük olmak üzere üç farklı ekzotermik özelliği karşılaştırmak üzere toplam beş farklı besleyici gömleği deneysel ve benzeşim çalışmaları için seçilmiştir. Deneysel çalışmalar yaş kum kalıplarda küresel grafitli dökme demir numunelerle gerçekleştirilmiştir. Besleyici gömleklerinin derece dış yüzeyine olan mesafeleri ve giriş yolluk kesitleri tüm deneysel çalışmalarda aynı tutulmuştur. Besleyici gömleklerinin merkezlerinden alınan sıcaklık ölçümleri ile reaksiyona girme süresi, en yüksek sıcaklık ve soğuma süreleri belirlenmiştir. Sıcaklık ölçümleri için seramik kaplı S tipi termal çiftler kullanılarak soğuma eğrileri çıkarılmıştır. Ayrıca besleyici gömleklerin döküm öncesi ve sonrası yapısal ve bileşim değişimleri X-ışınları kırınım cihazı kullanılarak kontrol edilmiştir. DT-TG analizleri ile de hava ortamında gömleklerin yanma davranışları incelenmiştir. Tüm bu verilerin döküm benzeşim programı ve uygulamalı sıcaklık ölçümleri ile uyumu irdelenmiştir. The aim of this study is to determine the functional behavior of feeder sleeve that are currently used in industry and test the accordance with casting simulation program. For these aim three different forms of feeder sleeves such as conical, open and closed cylindrical feeders that are similar to the existing ones in casting process simulation program were chosen. Three different compositions of open cylindrical feeder sleeve were chosen to compare the exothermic properties of feeder sleeves such as high, mild and low exothermic. So experimental and simulation studies carried out for the total of five different feeder sleeves. Experimental studies conducted with the samples of ductile iron in green sand molds. The distances between feeder sleeve and the outer surface of the mold and cross-sectional area of ingates are the same for all experimental studies. Reacting time, maximum temperature and cooling time are determined by taking temperature measurements from centre of feeder sleeve. S type ceramic sleeved thermocouple is used for this purpose. Also the structural and composition change of sleeve before and after casting was determined by X-ray diffraction. The burning of sleeve in air was analyzed by DT-TG analyzer. Verification of all these data comprised with casting simulation program and practical temperature measurements are discussed.