Müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim programının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözüm becerileri üzerinde etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, Müzakere (Problem çözme) ve Arabuluculuk eğitim programının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözme becerilerine ve empati becerilerine etkisi incelenmiştir. Bu araştırma Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı üç ilköğretim okulunda 2006- 2007 eğitim-öğretim yılında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ön-test, son-test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma kapsamında deney grubunda yer alan öğrencilere 16 hafta süresince Müzakere (Problem Çözme) ve Arabuluculuk eğitimi verilmiştir. Kontrol grubuna ise, herhangi bir eğitim verilmemiştir. Müzakere (Problem çözme) ve Arabuluculuk eğitim programı dört bölümden oluşmaktadır. Çatışmanın doğasının anlaşılması, iletişim becerileri, öfke yönetim becerileri ve çatışma çözme becerileri olarak da müzakere ve arabuluculuk becerileridir. Bu araştırmanın amacı, Müzakere (Problem Çözme) ve Arabuluculuk eğitim programının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözüm becerileri ve empati becerileri üzerindeki etkisinin olup olmadığını test etmektir. Bu nedenle araştırmanın bağımsız değişkeni deney grubuna uygulanan Müzakere (Problem Çözme) ve Arabuluculuk eğitim programı; bağımlı değişkenleri ise, çatışma çözme ve empati becerileridir. Müzakere (Problem Çözme) ve Arabuluculuk eğitim programı öncesinde ve sonrasında deney ve kontrol grubuna Çatışma Çözümü Ölçeği ve Çocuklar İçin Empati Ölçeği uygulanmıştır. Deney ve kontrol grubunun çatışma çözümü ve empati becerileri arasında anlamlı fark olup olmadığını test etmek amacıyla bağımsız iki örneklem t testi ve ANCOVA kullanılmıştır. Bunun yanında deney ve kontrol gruplarına ait fark (kazanç) puanları karşılaştırılarak, deneysel işlemin etkisi incelenmiştir. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda deney grubunda yer alan öğrencilerin kontrol grubunda yer alan öğrencilere oranla çatışma çözümünde daha yapıcı oldukları ve daha az hükmetme ve kaçınma stratejilerini kullandıkları saptanmıştır. Müzakere (problem çözme) ve Arabuluculuk Eğitimi alan öğrencilerin empati becerilerinde kontrol grubu ile karşılaştırıldığında herhangi bir farklılık saptanmamıştır. Buna karşın, deney ve kontrol grubunun fark (kazanç) puanları değerlendirildiğinde, deney grubu lehine istatistiki olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Within this research, the effect of the negotiation (problem solving) and mediation training programme on the conflict resolution and empathy skills of the students in fourth and fifth grades of primary education has been examined. Research has been carried out on three primary schools which are affiliated to the Ministry of National Education during the 2006-2007 education period. Pre-test, post-test, semi experimental design with the control group have been used within the research. In the scope of the research, negotiation (problem solving) and mediation training has been provided to the students of the experiment group for 16 weeks, but the control group has not been provided any training. Negotiation (problem solving) and mediation training programme consists of four parts. Understanding the nature of conflict, communication skills, anger management skills and negotiation and mediation skills as the conflict resolution skills. The aim of this research is to test whether the negotiation (problem solving) and mediation training programme has effect on the conflict resolution and empathy skills of the students in fourth and fifth grades of primary education. For this reason, the independent variable of the research is the negotiation (problem solving) and mediation education programme which was applied to the experiment group, and the dependent variables are conflict resolution and empathy skills. Before and after the negotiation (problem solving) and mediation training programme, Conflict Resolution Ability Scale and Scale of Empathy for Children have been applied to the experiment and control groups to test if there is any difference between conflict resolution and empathy skills of the experiment and control group. Two independent sampling t test and ANCOVA have been used in order to test if there is any significant difference between conflict resolution and empathy skills. Besides, effect of the experimental process has been observed by comparing the difference (gaining) points of the experiment and control groups. Statistical analyses results indicates that the students of the experiment group are more constructive for conflict resolution and applying less domination and avoidance strategies compared to the students those in the control group. No difference observed for the empathy skills of the students who were provided the negotiation (problem solving) and mediation training compared to the control group. Nevertheless, when the difference (gaining) points of the experiment and control groups have been evaluated, statistically significant difference in favor to the experiment group is observed.