Betimleyici metinlerin dilsel özellikleri ve bu tür metinler yoluyla sözcük öğretimi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, betimleyici metinleri ayrıntılı olarak incelemek, betimleyici metinlerin dilsel özelliklerini belirleyerek yabancılara Türkçe öğretimine yönelik sözcük öğretimi alanında malzeme hazırlamaktır. Bu amaç doğrultusunda betimleyici metinlerin içerdikleri dilsel yapılar incelenmiş ve betimlemenin işlevi, yöntemi ve diğer özellikleri kapsamlı olarak ele alınmaya çalışılmıştır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine betimleyici metinleri kullanarak malzeme hazırlayabilmek için yabancı dil öğretiminde metin seçimi ve metin kullanımı konuları ele alınarak değerlendirilmiştir. Uygulamaların belirli bir yaklaşım çerçevesinde gelişmesi için iletişimsel yaklaşım genel özellikleriyle sunulduktan sonra bu yaklaşımda metin kullanımına ve sözcük öğretiminin nasıl ele alındığına değinilmiştir. Betimleyici metinlerin içerdiği dilsel yapıların incelenmesi sonucunda şu yapıları yoğun olarak kullandıkları belirlenmiştir: Niteleme sıfatları, yer belirten sözcükler, ad tümceleri, eksiltili tümceler ve ikilemeler. Bu yapılardan sözcük öğretimine uygun görülen niteleme sıfatlarına ve yer belirten sözcüklere ve betimleme nesnesinin kendi sözcüksel alanına yönelik, yabancı dil öğretiminde metin kullanım ölçütleri göz önünde bulundurularak ve iletişimsel yaklaşımın kullandığı teknikler kullanılarak malzemeler geliştirilmeye çalışılmıştır. The purpose of this study is to analyse the descriptive texts in a detailed way and to provide some materials in teaching words to foreigners who learn Turkish by identifying the linguistic characteristics of the descriptive texts. For this purpose, the linguistic structures have been scrutinised, and the function of description its method and other characteristics have been comprehensively tried to analyse. In order to provide materials by using descriptive texts in teaching Turkish as a foreign language, the selection of a text and the usage of a text in teaching a foreign language have been gauged. After proposing communicative approach in a general sense to proceed the approaches in a methodical way, how to use a text and how to teach words in this approach have been explained. As a result of the analysis of the linguistic structures in descriptive texts, the following structures have been identified to exist mostly: qualifying adjectives, place words, noun clauses, reduced clauses and reduplications. Some materials from these structures which are directed to the qualifying adjectives, place words and the word sphere of the descriptive object itself which are appropriate in teaching words have been tried to develop by employing the techniques which are used by communicative technique taking the assessments of the texts in foreign language teaching into consideration.