Abstract:
Bu çalışmada, tarihte çok önemli bir yere sahip olan on dokuzuncu yüzyıl devrinde halk edebiyatına katkıda bulunan aşıklardan yol çıkarak gelenek, etkileşim ve eğitim unsurları ele alınmıştır. Çalışmada o dönemdeki siyasi olaylar hakkında ön bilgi verilerek dönemin şartları ortaya konulmuş, daha sonra ise siyasi olaylardan sosyal yaşamın nasıl etkilendiği ve Anadolu halkının o dönemdeki durumu hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Dönemin siyasi ve sosyal şartları anlatıldıktan sonra ise on dokuzuncu yüzyılda halk edebiyatının durumu ve bu yüzyıla damgasını vuran önemli aşıklar ve eserleri verilmiştir. Tüm bu bilgiler ışığında on dokuzuncu yüzyıldaki aşık şiirleri incelenerek şiirlerdeki gelenek öğeleri sayesinde halk edebiyatındaki gelenek incelenmiş, ardından aşıkların birbirlerini nasıl etkiledikleri konusu üzerinde durulmuştur. Halk edebiyatının en önemli görevlerinden biri olan eğitim de bu yüzyıldaki eserlerde sıkça karşımıza çıkmaktadır. Halkın eğitiminde önemli bir yere sahip olan aşıkların şiirlerindeki eğitim unsurları hakkında da bu yüzyıldaki şiirlerden yola çıkarak örnekler verilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise on dokuzuncu yüzyıl bağlamında incelenen gelenek, etkileşim ve eğitim olgularının günümüz sosyal yaşama etkileri incelenmiştir. In this thesis, tradition, interaction and education concepts of folk poets in nineteenth century are covered. The folk poems and poets are examined as a resource of this work to come to a conclusion of effects of these concepts to today's life. The situation of the nineteenth century is explained by working on the political aspects of the era. And then the effects of political factors on the social life of Anadolu are examined. After giving the information of nineteenth century's political and social life, the folk literature is explained by detailing the most contributing folk poets and their poems. The tradition concept of folk poems is also examined and the overall folk literature tradition concept is explained by the help of nineteenth century's tradition. The interaction between the folk poets are also examined and explained throughout the thesis. One of the most important missions of Turkish Folk Literature is "education". Education concept is obviously seen on the folk poems of nineteenth century. In this thesis, the education element in folk poems are examined and explained by the examples of the era's folk poems. In the conclusion part of this work, the effects of tradition, education and interaction in nineteenth century poets on the social and political life of present are explained and discussed.
