Abstract:
Bu çalışmanın amacı Türkçede bağımlı ardılların sözlü dildeki kullanım sıklıklarını belirleyebilmektir. Bu amaca yönelik olarak bütünce temelli çözümleme yöntemi ile çalışmanın bütüncesi oluşturulmuştur. Bağımlı ardıllar konusu dil incelemelerinin biçimbilim bölümü ile ilgili olduğu için biçimbilim ve biçimbirim kavramları incelenmiştir. Bağımlı ardılların sıklığı belirlenirken kullanılacak ardıl sınıflandırmaları için temel dört kaynaktaki (Adalı O. (2004). Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler. İstanbul: Papatya Yayınları.; Banguoğlu, T. (2004). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yayınları.; Göksel A. ve Kerslake C. (2005). Turkish A Comprehensive Grammar. London ve New York: Routledge.; Kormaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). Ankara: TDK Yayınları.) bilgiler bir araya getirilerek türetim ardılları ve işletim ardılları başlıkları altında yeni ve bütüncül bir sınıflandırma oluşturulmuştur. Bu sınıflandırma ile birlikte aynı tabloda, sözlü dilden alınan kayıtlar üzerinde yapılan çözümleme sonuçları hem sayısal olarak hem de oransal olarak verilmiştir. Çalışma bütüncesi çözümlenerek türetim ve işletim ardıllarına yönelik bulgular değerlendirilmiştir. Türetim ardıllarına yönelik bulgular, eyleme eklenen ve ada eklenen türetim ardılları bölümünde incelenmiş; işletim ardıllarına yönelik bulgular ise adcıl ve eylemcil işletim ardılları bölümünde incelenmiştir. Çalışmanın bulguları, Türkçenin anadili ve yabancı dil olarak öğretilmesine sağlayabileceği katkılar açısından, işletimde ve türetimde en sık kullanılan ardıllar Türkçe öğreticilerine sunulmuştur. The objective of this study is to find out the frequency of the suffix use in Turkish. In order to achieve this goal, the corpus of this project has been formed via corpus-based analysis methodology. Now that the subject matter of suffixes are related to the field of morphology, the concepts of ‘morphology' and ‘morpheme' have been sucritinized as well. While determining the frequency of the suffix use, the suffix catagories to be used are based on the data derived from four significant guide books such as (Adalı O. (2004). Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler. İstanbul: Papatya Yayınları.; Banguoğlu, T. (2004). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yayınları.; Göksel A. ve Kerslake C. (2005). Turkish A Comprehensive Grammar. London ve New York: Routledge.; Kormaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). Ankara: TDK Yayınları.) By means of benefiting from abovementioned sources, a new and wholistic classification is made under the headings of ‘derivational' and ‘inflectional' suffixes. Moreover, in the same table an analysis of oral records with their numerical and proportional results is presented. With a close study of the corpus, findings related to the derivational and inflectional suffixes are evaluated. While the findings about the derivational suffixes are studied in the part of the derivational suffixes that are added to nouns or verbs; data related to the inflectional suffixes are examined in the nominal and verbal inflecional suffixes section. The findings about derivational and inflectional suffixes are presented in this study to make a contribution to Turkish instructors while teaching Turkish as a native or second language.