Abstract:
20. Yüzyıl sanat akımlarında portrenin ne derece yer tuttuğunun araştırıldığı bu çalışmayla, portre ve otoportrenin geçmişten günümüze katettiği gelişim gözler önüne serilmek istenmiştir. Resim sanatında portrenin ele alınış biçimleriyle, 20. Yüzyıl sanatına neler kazandırdığının araştırıldığı bu çalışmada; portrenin, dönemin sanat akımları içerisinde geçirdiği evreler üzerinde durulmuştur.Çalışmada öncelikle, fayyum portrelerinden 20. Yüzyıla kadar ki süreçte, portrenin sanatsal gelişiminin nasıl olduğu sanatçılar ve yapıtlarıyla desteklenerek verilmeye çalışılmıştır. İnsan yüzünün ele alınış hikayesinde, verilmeye çalışılan yüz ifadeleri; değişimlerin yaşandığı tarihsel dönemlere göre ele alınmıştır. 20. Yüzyılınxivkültürel ve sosyo-ekonomik yapısının da dikkate alındığı bu çalışmada portrenin katettiği yol vurgulanmaya çalışılmıştır.20. Yüzyılda oluşan sanat akımları ve üslupları doğrultusunda, portrenin işlevsel özellikleri ele alınmıştır. Portrenin tarihsel gelişimi göz önünde bulundurulduğunda, 20. yüzyıl portrelerinin resim sanatına getirdiği yeniliklere bağlı olarak oluşan özellikler araştırılmıştır. Biçimsel ifadelerin ve plastik öğelerin, portre çalışmalarında ne şekilde ele alındığı ve portredeki uygulama esasları üzerinde durulmuştur. Buna bağlı olarak, portrelerdeki bu özelliklerin ve biçimsel ifadelerin; sanat akımları arasında nasıl kullanıldığının, birbirlerine örnek teşkil edip etmediğinin kıyaslaması yapılmıştır.Fovizmden, hiperrealizme kadar gelişen sanat akımları üzerinde durulduğunda, bu sanat akımlarının oluşumunda portrelerin ne derecede etkili olduğu incelenmiştir. Akımların temellerini oluşturan etmenler dikkate alındığında, akım ve üslupların doğmasında portre çalışmalarının katkılarının ne olduğuna değinilmiştir. Akımlar tek tek ele alındığında, sanatçıların çalışmalarında portreye verdikleri önem irdelenmeye çalışılmıştır. Sanat anlayışını portre üzerine kuran akım ve üsluplardaki sanatçıların kullandıkları tekniklere yer verilmiştir.Gerek sanatçıları, gerek akımları, gerekse portreleriyle değişimin yaşandığı dönem olan 20. yüzyılda; görsel ve düşünsel açıdan, akım ve ekollerde portre çalışmalarıyla öne çıkan sanatçılar ve yapıtları araştırılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bilgiler ışığında, portre eserler veren sanatçıların resim sanatına getirdiği yenilikler ve bu yeniliklerin çağdaş dünya sanatındaki yeri üzerinde durulmuştur. Farklı akım ve sanatçılar çerçevesinde, değişik anlayışlarla ele alınan portrelerin açıklayıcı bilgileri, resimleriyle birlikte verilmiştir.Bu yüzyılda yapılan portrelerde, gerçeklik sorununun ele alınış biçimleri araştırılarak; bunun çalışmalara nasıl yansıtıldığı üzerinde de durulmuştur. Gerçeklik anlayışlarının portrelerin gelişim ve değişimlerindeki etkisi vurgulanmayaxvçalışılmıştır. Son olarak 20. Yüzyıl portrelerinin, resim sanatına katkılarının ne şekilde olduğuna dair araştırmalara yer verilmiştir. Yapılan bu çalışmada, tüm araştırmalar kronolojik olarak verilmiş; sanatçıların ele alındığı bölümler portre görselleri ile desteklenmiştir. It is aimed to indicate the progress that portrait and self-portrait has made from past to present in this work in which to what extent portrait took place in the 20th century artistic movements is researched. Stages that the portrait underwent through the art movements of the period were emphasized with this study in which the approaches to the portrait in painting were investigated as well as their contributions to the art of 20th century.First of all in this study, it is aimed to be given how the artistic progress of portrait came into being in the process from Fayyum portraits until 20th century by being supported with the artists and their works of art. In the story of thexviiiinvestigation of human face; the facial expressions are conveyed according to the historical periods in which changes have been experienced. The progress that portrait has made is emphasized with this study in which cultural and socioeconomic structures of the age are also taken into consideration.The functional properties of portrait are handled in accordance with the artistic movements and style occured in 20th century. The features that occured depending on the innovations that portraits of 20th century brought to the art of painting are studied considering the historical development of portrait. In this study, how the formal expressions and plastic items are handled and the rules of practice in portrait are investigated. Accordingly, how the features and the formal expressions in these portraits are used between the movements of art and whether they set an example between each other is compared.It is investigated to indicate how effective were the portraits on the existing movements of art from Fovism to Hyperrealism. The contributions that the studies of portrait have on the movements and the styles are mentioned considering the factors that form the basis of the movements of art. The importance that artists gave to portraits in their works are explicated by handling the movements individually. The techniques which were used by those of the artists who built their understanding of art on portrait are also included.As being the period of change with both its artists and the movements as well as portraits, in 20th century, those artists who were prominent with their works of portraits in the movements and at schools from visual and intellectual perspective and their works are researched. The place of the innovations which were brought into the art of painting by the artists of portrait and their influence on the contemporary world of art is also focused on with the light of the information obtained from this research. The descriptive informations about the portraits that are handled from thexixdifferent frameworks of the movements and artists with different understandings are given with the pictures.The treatment of the problem of reality in the portraits of this century are researched and how this was reflected on the works are focused on this study. The impact of the understandings of reality on the development and change is emphasized, as well. Finally, there has been given a place to the researches which show in what way the portraits of 20th century made contribution to the art of painting. In this study, the researches are given in chronological order; the parts in which artists have been investigated are supported with the visual images of portraits.