Otistik çocuklu ailelere uygulanacak aile eğitim programının aile içi iletişim becerilerine, ailenin problem çözme becerilerine ve otistik çocuklarıyla ilgili algılarına etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı otizmli çocuğa sahip olan ailelere uygulanan aile eğitim programının, ailenin aile içi ilişkilerine, problem çözme becerilerine ve otizmli çocuklarıyla ilgili algılarına etkisini incelemektir._x000B_Araştırmanın modeli ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel modelidir. 10 oturumdan oluşan bilişsel temelli olan aile eğitim programına, yaşları 3 ile 15 aralığında otizmli çocuğu olan 16 anne katılmıştır. Çalışma grubu olarak; bir deney, bir kontrol grubundan oluşan 2 grup alınmıştır. Ailelerin aile içi iletişimlerini değerlendirmek için Aile Yapısını Değerlendirme Aracı (AYDA) ve Evlilik Uyum Ölçeği (EUÖ), problem çözme becerilerini ölçmek için Problem Çözme Envanteri (PÇE) uygulanmıştır. Ailelerin otizmli çocuklarıyla ilgili algıları, otizm semptomlarına ilişkin kontrol listesi kullanılarak ve ailelerin bu semptomlara yönelik stres belirti yüzdeleriyle değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde SPSS programından yararlanılmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizlerinde tek yönlü kovaryans analizi kullanılırken etki büyüklükleri ?2 ile hesaplanmıştır. Analizler sonucunda otizmli çocuklu anneler ile birlikte yürütülen eğitim programının annelerin aile içi iletişimini, evlilik uyumunu ve problem çözme becerilerinin önemli düzeyde arttırdığı bulunmuştur. Ayrıca, verilen eğitim programının otizmli çocuklu annelerin çocukların gösterdiği bazı semptomlara yönelik stres belirtilerini düşürdüğü görülmüştür. Sonuç olarak bu eğitim programının otizmli çocuklu ailelere yönelik kullanılabilecek güçlü bir yöntem olduğuna ulaşılmıştır. The purpose of this study is to examine the effects of the parent training program applied to the parents of children with autism, on their interpersonal relationship skills, their problem solving skills and their perceptions about their children with autism._x000B_The research design used in this study is a pre-test post-test quasi experimental model. 10 sessions of cognitive-based parent training program were applied to 16 mothers who have children with autism between three to fifteen years old. The study groups consisted of an experimental group, and a control group. In order to assess interpersonal relationships in the family, the Family Structure Assessment Tool (FSAD) and the Marital Adjustment Scale (MAS) were applied, and to measure problem-solving skills, the Problem Solving Inventory (PSI) was applied. The parents? perceptions about their children with autism were measured by using a checklist including autism symptoms and the frequency of percentage of their stress levels related to these symptoms. The collected data were analyzed in SPSS program. For the statistical process of the study one-way covariance analyze is used, and the effect sizes are calculated with ?2. The results of the analysis showed that, the parent training program which is used in this research, considerably improved the interpersonal relationship skills and problem solving skills of parents with children with autism. Moreover, the results showed that, the parent training program decreased the stress levels of parents related to some of the symptoms of autism._x000B_Thus, it is suggested that this training program can be used effectively for parents with children with autism