Ortaokul öğretmenlerinin örgütsel sapma ve startejik liderlik arasındaki ilişki üzerine algıları: İzmir ili örneği

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel sapma davranışlarına ilişkin algılarını belirlemek, bu kavram ile yöneticilerin stratejik liderlik becerileri arasındaki ilişkiyi tespit ederek bu doğrultuda uygulayıcılara ve araştırmacılara öneriler geliştirmektir. Araştırma, 2012-2013 öğretim yılında İzmir İli sınırları içinde yer alan 26 Ortaokulda görev yapmakta olan 481 öğretmene uygulanmıştır. Araştırma verilerinin toplanması için Okullarda Örgütsel Sapma ve Öğretmenlerin, Okul Müdürlerinin Stratejik Liderlik Uygulamalarına İlişkin Görüşleri isimli iki anket kullanılmıştır. Veri analizlerinde frekans, yüzde (%), aritmetik ortalama (x), standart sapma (Ss), t-Testi, Anova ve okullardaki örgütsel sapma ile okul yöneticilerinin stratejik liderlik uygulamaları arasında ilişkinin bulunup bulunmadığının belirlenmesinde ise Pearson Korelasyon Katsayısı teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin, okullarında yaşanan sapma davranışlarına ilişkin algılarının ?Nadiren?, okul müdürlerinin stratejik liderliğine ilişkin algılarının ise ?Başarılı fakat geliştirilmesi gereken? şeklinde değerlendirildiği belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre; cinsiyet, eğitim düzeyi, mesleki kıdem ve branş değişkenlerine göre orta okullarda görev yapan öğretmenlerin okullarında yaşanan örgütsel sapma düzeylerinin değerlendirilmesinde anlamlı bir farklılık yoktur. Öğretmenlerin medeni durum değişkenine göre okullarda örgütsel sapma ölçeğinin bireysel sapma boyutunda ve anket genelinde anlamlı fark görülmüştür. Cinsiyet, eğitim düzeyi ve mesleki kıdem değişkenlerine göre orta okullarda görev yapan öğretmenlerin, müdürlerinin stratejik liderlik davranışlarını gösterme düzeylerinin değerlendirilmesinde anlamlı bir farklılık yoktur. Ancak branş değişkenine göre öğretmenlerin, okul müdürlerinin stratejik liderlik uygulamalarına ilişkin görüşleri anketinin teknik stratejik liderlik uygulamaları boyutunda, medeni durum değişkenine göre ise insan ile ilgili stratejik liderlik uygulamaları boyutunda anlamlı farklılık bulunmuştur. Ortaokul öğretmenlerinin örgütsel sapma ile stratejik liderliğe ilişkin algıları arasında yüksek, negatif, anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Ortaokul müdürlerinin stratejik liderlik davranışları arttıkça okullardaki örgütsel sapma davranışları azalmaktadır. The purpose of this study is to determine the views of secondary school teachers about organizational deviation, the relationship between this concept and directors? strategic leadership skills and related to this relationship to develop suggesstions for the practitioners and reseachers. The survey has been applied to 481 teachers working in 26 seondary schools within the baundaries of the İzmir Province in the 2012-2013 academic year. To collect the data for the research two inventories was used entitled as ?Organizational Deviation in Schools? and ?The Applies for Strategic Leadership of School Managers? ?. In data analysis frequency, percent (%), arithmetic average (x), Standard deviation (Ss) were cmouted, t-Test and Anova were used. Also the relationship between the Organzationl Deviation in Schools and The Applies for Strategic Leadership of School Managers? was determined by Pearson Correlation technique based on the data obtained. The results of the study have revealed that teachers are ?Seldom? towards deviant behaviors experienced in the schools and ?Successful but it should be improved? toward strategic leadership of school managers. According to the results in teachers? assesment of organizational deviance in their schools, there isn?t a significant relationship according to gender, education level, length of service and branch variable. According to marital status, there have been seen differences in individul deviance part of the organizational deviance measurement in schools and whole of the measurement. According to gender, education level and length of service there isn?t any significant relationship in teachers? assesment of secondary school principals? level of showing strategic leadership behaviors. But according to branch variable there has been found a significant difference in technical strategic leadership appliances and according to marital status there has been found a significant difference in strategic leadership appliances concerned with humans. On the other hand, it was found that there is a high, negative and significant correlation between the teachers perceptions of organizational deviance and their perceptions of strategic leadership. Organizational deviance behaviors in schools decrease as long as strategic leadership behaviors of secondary school managers increase.