Abstract:
Balkan Savaşları sırasında ve sonrasında Bulgaristan ve Osmanlı Devleti arasında göçler yaşanmıştır. Bulgaristan yönetiminde kalan Müslüman Türk nüfusæ toprakların kaybedilmesi, savaşın getirdiği olumsuzluklar ve Bulgar çetelerin yaptıkları mezalimler, mal ve mülklerine zorla el konulması gibi sebeplerden Osmanlı Devleti yönetimindeki topraklara göç etmeyi, göçün getirdiği bütün zorluklara rağmen tercih etmişlerdir. Aynı şekilde Osmanlı Devletinde, özellikle Trakya ve Makedonya'daki Bulgarlar da savaş nedeniyle Bulgaristana göç etme yoluna gitmişlerdir. Balkan Savaşları sırasında kendiliğinden gelişen bu karşılıklı göç olayı , savaş sonrasında Bulgaristan ile Osmanlı Devleti arasında 1913'te imzalanan İstanbul Anlaşmasına konulan bir ek protokolle ilk kez bir mübadele anlaşması yapılmıştır. Bu doğrultuda fiilen gerçekleşmiş olan bu karşılıklı göçlerin tespiti ve göçmenlerin haklarının iade edilmesi ve yerleştirilmesi için iki ülkenin üyelerinden oluşan Karma Komisyon kurulmuştur. Bulgar basınında ve belgelerinde yer alan bilgilerde Türklerin, Buylgar nüfusu zorla göç etmeye sevk ettiği yolunda bilgiler mevcut.Müslüman Türklere yapılan zulüm ve baskıları inkar etmekte, Müslümanların Hıristiyanlığı kendiliğinden seçmiş gibi göstermeye çalışmışlar ve bu doğrultuda belgeler sunmuşlardır. Balkan savaşlarını bizzat cephede takip etmiş olan yabancı basından gazeteciler yayınladıkları eserlerinde mevcut durumu ve gözlemlerini yansıtırken gerçekleri gizleyememişlerdir. Balkan savaşları sırasında ve sonrasında yaşanan göçler ve yapılan katliamlar en çok Türk Müslüman halkı etkilemiş, uzun yıllar bu yaşananların olumsuz izleri silinmeye çalışılmıştır. Osmanlı Devleti mevcut siyasi, ekonomik ve sosyal durumuna rağmen göçmenlerin sorunsuz olarak iskan ettirilmeleri ve ihtiyaçlarının giderilmesi için bütün imkanlarını bu doğruyltuda kullanmıştır. It has been occured population emigration between Ottoman Empire and Bulgaria during and after Balkan Wars. Muslim Turkish population under the bulgarian governanceæ had chosed to immigrate to Ottoman Empire states even though all difficulties of emigration because of the situations for exampleæ losing Ottoman territories,negativeness of the war, atroticies of bulgarian gangs, embargo to estate and stuff. Bulgarians who live in Thrace and Macedonia soil under the governance of Ottoman Empire had the same situation like muslim turkish population in bulgaria and had immigrate to Bulgarian soil.Mutual emigrate situation has grew up automatically during the time of the Balkan Wars ,Ottoman Empire and Bulgaria has signed Treaty of İstanbul at 1913 after the Balkan War and this appendix protocol was the first aggrement of the population exchange.That's why æ for determining of the mutual emigration which occured actually, a composite comission has been established for settling and bringing back the rights of the immigrants. There are some information on the bulgarian press and documents that Bulgarians had been annoyed to immigrate by Turks. Bulgarians negate atrocity and pressure which has implemented to Turks and they point out that Muslims chosed to be christian by themselves .They showed some documents about that situation.The allien journalists who followed the Balkan Wars in the front line, couldn't hide the real situation and truths when they were reflecting their observation on published opuses. Population emigration during and after Balkan Wars and massacres mostly effected Turkish Muslims and negative attraction of these ,wanted to be erased on human minds in so many years İnspite of the economical,social and political situation of Ottoman Empire, all potentialities had used for settling and demanding prevations of the immigrants without any trouble.