Fahrettin Altay

Abstract

Fahrettin Altay'ı konu alan bu çalışmamızda amacımız, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda büyük emeği geçen kişilerden birinin, çeşitli yönleri ile tarihimizdeki yerini belirginleştirmektir. 1880'de İşkodra'da doğan Fahrettin Altay, Harp Okulu ve Akademisini bitirdikten sonra Balkan Savaşı'na kadar doğuda görev yapmış, ilk cephe görevini Aşiret Tugayı'nın komutanı olarak, Kırklareli'nin Bulgar işgalinden kurtarılmasıyla gerçekleştirmiştir. I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale, Romanya ve Filistin cephelerinde görev yapan Fahrettin Altay, Mondros Ateşkesi'nden bir süre önce 12. Kolordu Komutanı olarak atanmıştır. Kurtuluş Savaşı'nın örgütlenme döneminde İstanbul'a eğilimi ağır basmakla birlikte, Temsil Kurulu ile İstanbul arasında dengeli bir politika izlemiş, Refet Bey'in Konya'ya yürümesi ve adeta tutuklu olarak Ankara'ya götürülmesi sonrasında Mustafa Kemal tarafından ikna edilmiş, Kurtuluş Savaşı saflarına katılmıştır. 12. Kolordu Komutanı Fahrettin Altay'ın Kurtuluş Savaşı kahramanları arasına katılmasını sağlayan asıl görevi Süvari Kolordusu Komutanlığı'dır. Kütahya-Eskişehir, Sakarya ve Büyük Taarruz'da büyük yararlıklar göstermiş, İzmir'e ilk giren komutan olmuştur. Cumhuriyet döneminde 2. ve 1. Ordu komutanlıkları görevinde bulunan Fahrettin Altay, 1945'te emekli olmuş, 1946-1950 arasında Burdur milletvekilliği yapmıştır. 1950 seçimlerini CHP'nin kaybetmesi ile aktif politikadan çekilen Fahrettin Altay, 25 Ekim 1974'te vefatına kadar oldukça uzun bir emeklilik sürmüştür. Cenazesi önce Aşiyan Mezarlığı'na defnedilmiş, 1988'te Ankara Devlet Mezarlığı'nın inşasının tamamlanmasından sonra da buraya nakledilmiştir. Our aim in this study about Fahrettin Altay is to determine the place of one of those having great contribution in the establishment of the Republic of Turkey in various aspects in our history. Fahrettin Altay, born in Shokdra on 1880, worked in the east until the Balkan War after graduating from the War College and Academy and made his first frontal duty as the commander of Clan Brigade in the liberation of Kırklareli from the Bulgarian occupation. Serving in Canakkale, Romania and Palestine fronts in the 1st World War, Fahrettin Altay was assigned as the 12th Corps Commander shortly before the Treaty of Mondros. While having a strong propensity for Istanbul during the organization period of the War of Independence, he followed a balanced policy between the Representative Board and Istanbul, was convinced by Mustafa Kemal after Refet Bey walked to Konya and brought to Ankara under arrest, and participated in the ranks of War of Independence. The main duty that made the 12th Corps Commander Fahrettin Altay join the heroes of the War of Independence is the Cavalry Corps Commander. He made great services in the wars of Kutahya-Eskisehir, Sakarya and in the Great Attack, and became the first commander to reach Izmir. Serving in the 2nd and the 1st Army commands in the republic period, Fahrettin Altay was retired in 1945 and worked as the Burdur deputy between 1946 and 1950. Retiring from active politics when CHP lost the 1950 elections, Fahrettin Altay had a long retirement span until his death in 25 October 1974. His funeral was first buried in Aşiyan Cemetery and transferred to Ankara State Cemetery after its construction is completed in 1988.