Körfez Savaşlarından günümüze Türkmen sorunu

Abstract

Türkmenler, bin yılı aşkın bir süredir Irak topraklarında yaşamaktadırlar. Osmanlı İmparatorluğu döneminde yönetimde oldukça etkili olan Türkmenler, Irak halkının eğitimli ve aydın bölümünü oluşturmaktadır. Türkmenler, Irak'ın 3. asli unsurudur. Konumları nedeniyle Türkmenler, siyasi istikrarı sağlamak için dengeleyici bir unsur olarak yer alabilirler. Türkmenlere karşı Irak Devleti'nin tavrı zaman içinde değişikliğe uğramış ve istikrarsız bir seyir izlemiştir. Türkmenlere anayasa ve kanunlarla verilen siyasal, sosyal ve kültürel haklar, genellikle ya sadece kağıt üzerinde kalmış, ya da uygulaması kısa süreli olmuştur, yerini baskı ve asimilasyon uygulamasına bırakmıştır. Irak genelinde, 1920 yılından günümüze kadar Türkmenleri asimile etmek ve bölgelerini Araplaştırmak amacıyla ve özellikle 1980'den sonra Araplaştırmak veya Kürtleştirmek için çeşitli yöntemlere başvurulmuştur. Binlerce Türkmen Irak iktidarlarının insanlık dışı uygulamalarının kurbanı olmuştur. Türkmenler, Irak'ı devlet ve hükümet olarak birbirinden ayırmışlardır. Devlete silah çekmemişler ancak hükümetlere karşı protesto girişimlerine katılmışlardır. Irak Devleti'nin inşasıyla Irak sınırlarında kalan Türkmen halkı, varlık ve kimlik mücadelesini başlatmıştır. Söz konusu durum bir önceki döneme nazaran sosyal, ekonomik ve politik olarak farklı olmasının yanı sıra Türkmenlerin yeni yönetimi tamamen red¬detmesi, kendi kısıtlı imkanlarıyla mümkün olmamış, Türkmenleri daha çok içe kapanmaya yöneltmiştir. Bu durum ise, Irak'ta Türkmenlerin milli varlığını yok etmeye çalışan Irak Hükümetleri'nin işini daha da kolaylaştırarak, Irak'ta üçüncü millet olan Türkmenlerin yerleşim birliğinde de demografik bir soruna yol açmıştır. Yeni Irak'ın oluşumundan sonra Türkmenler Irak'taki diğer toplumlarla etnik ve dini çatışmalara girmemişlerdir. Türkmenler, Irak'ta cumhuriyet sisteminin inşa edilmesine dek Arap, Kürt, Asuri ve hatta Yezidiler ile mezhepsel ve milliyetçi çatışmalara da girmemişlerdir. Genel olarak bakıldığında Türkmenler politik mücadelelerinde barış çözümünü seçmişlerdir. Türkmenler, silahlı çatışmayı reddeden bir toplum olarak da bilinmektedir. Türkmenler, meşru haklarını kazanmak için çaba sarf etmektedirler. Türkmenlere haklarının verilmemesi durumu, Irak'ın işgal edilmesinden sonra da ABD tarafından sürdürülmektedir. Irak Türkmenleri ABD'nin işgali sonrasında Irak'tan dışlanarak asimile edilmek istenmiş, Türk şehri Kerkük, Barzani ve Talabani'ye bağlı kuvvetlerce adete işgal edilerek bölgeye önem¬li miktarda Kürt nüfusu kaydırılmıştır. Telafer'de ve diğer Türkmen bölgelerinde de aynı şey yapılmaya çalışılmaktadır. Telafer Türkleri, ABD-Kürt işgaline karşı başlattıkları direnişi kahramanca sürdürmektedirler. Irak'lı Türkmenlerin siyasi kuruluşlarının çatısını oluşÂ¬turan Irak Türkmen Cephesi, ülkenin yeniden yapılandırılması sürecinden dışlanmış, ABD tara¬fından oluşturulan geçici hükümete, Irak içindeki bütün siyasi kuruluşlardan temsilci alınırken, Cephe'den temsilci alınmamıştır. İl ve ilçe yönetimlerinin seçiminde de Türkmenler yok sayılmıştır. Buna karşılık, Türkmenlerin meşru haklarını kazanmalarının engellenmesi için, gerek Arap yönetimleri gerekse yerel Kürt Hükümeti, kontrolleri altındaki bölgelerde değişik oyunlara başvurmaktadır. Türkiye'nin bölgedeki tek dostu, geleceğe yönelik hedefleri olan Türkmenlerdir. Türkiye'nin Türkmen konusuna daha fazla önem vermesi, haklarının garanti altına alınmasını sağlaması, milli mücadelelerini desteklemesi gerekmektedir. Türkiye'nin desteği olsun ya da olmasın Türkmenlerin haklı mücadelelerini sürdürmeleri gerekir. Çünkü bu onların var olma mücadelesidir, milli davasıdır. Turkoman have been living in Iraq for more than a thousand year. Turkoman who where effectual during the administration Ottoman Empire, form the educative and intellectual part of Iraq society. Because of their locality, to secure political standing Turkoman can be compensating element. The attitude of Iraq government towards Turkoman has changed a lot and followed unsettled motion. The constitution and the laws of political, social and cultural rights remained only on paper or application existed for a short time and impression and assimilation took the place of law. In general of Iraq, from the year of 1920 up to now they had recourse to assimilate Turkoman and especially after 1980 they tried several ways to assimilate Turkoman. Thousands of Turkoman suffered from the illegal and cruel application of Iraq governments. Turkoman always separated the country and the government of Iraq. They never fought against the country of Iraq, but they only protested the government of Iraq. After the construction of Iraq government, Turkoman, who stayed in Iraq country, struggled for their identification and existence. This attitude was a little bit different a social, economical and political according to the previous period to reject the new administration completely, but this could not be unable by their own feasibilities, it made them behave autistic. This attitude helped the government of Iraq who tried to eliminate the national existence of Turkoman in Iraq. After the formation of New Iraq, Turkoman did not struggle against for religious to the other societies. And also they, up to the formation of Iraq Republic, never struggled with Arabian, Kurdish, Assyrian and Yezid people for religious doctrine and nationalist conflicts. In general, Turkoman chose peace in their political effort. Turkoman are also known as a nation who rejects the fighting using gun. They strive for their necessary defense. United States of America, after the occupation of Iraq, continued not to give the rights of Turkoman. After the occupation, United States of America tried to assimilate Turkoman in Iraq and Kirkuk city occupied by the forces of Barzani and Talabani. They made many Kurdish people live in the city. They also try to do the same things in Tal Afar and other Turkoman regions. Turkoman who lives in Tal Afar continues their persistence against the occupation of USA and Kurdish people heroically. Iraqi Turkoman Front that plays and important role for their political establishment did not have any responsibility during the establishment of New Iraq and the Temporary Government which is formed by United States of America. In spite of getting a representative form every political party, they did not get any representative from Turkoman. They aren't also taken into account in elections of city and district administrations. The support of Turkey to Turkoman remains very poor when we compare the support to Kurdish groups. Not only Arabian managements but also local Kurdish government played many bad tricks on Turkoman to form obstacle not to have their legal rights. Turkoman, who has some targets for future is the only friend of Turkey. Turkey must give much more importence to Turkoman and gurantee their rights and support their persistence. But Turkoman must not wait everything from Turkey and they must believe themselves and must not be oppressed by other forces.Turkoman must go on their justified persistence, whether Turkey support Turkoman or not. Because it is persistence to exist and it is their national demand.