Uluslararası İlişkiler Disiplininde Entegrasyon Teorilerinin Yeri ve Etkinliği

Abstract

Uluslararası sistemde sayıları giderek artan bölgesel ve evrensel örgütler ve bu örgütlerin olusumuna yol açan devletler arasındaki entegrasyon çabaları, uluslararası iliskiler disiplininde entegrasyonu ve önemini izah etmeyi amaç edinen yeni teorilerin olusmasına neden olmustur. Özellikle 1950lerden itibaren gelismeye baslayan bu teoriler, genelde Avrupa bütünlesmesini ele alarak Avrupa Birliği (AB) örneği üzerinden kendi formulasyonlarını olusturmuslar ve Avrupa devletlerinin entegrasyonunu açıklamayı kendilerine amaç edinmislerdir. Bu çalısmanın amacı, AB örneğini de göz önünde tutarak bu teorilerin varsayımlarının ne derece doğru olduğunu ortaya çıkarmak, söz konusu teorilerin uluslararası iliskiler disiplinine yaptığı katkıları ve eksik kalan yönlerini saptamaktır. AB'nin ve AB üyeliğinin önem kazandığı Türkiye'de, söz konusu örgütün olusumunu irdeleyen teoriler konusunda herhangi bir akademik çalısmanın olmayısı, AB'nin anlasılması konusunda önemli bir eksikliğe sebep olmakta ve bundan dolayı da bu çalısmanın önemini arttırmaktadır. Çalısmada öncelikle bu teoriler ayrı ayrı incelenmis, her birinin ileri sürdüğü argümanlar, uluslararası iliskiler disiplinine getirdikleri katkılar ve elestiriye uğradıkları noktalar ele alınmıstır. Sonrasında ise bu teoriler karsılıklı olarak analiz edilmis ve genel bir değerlendirmeye tabi tutulmustur. Sonuçta bu çalısmada ileri sürülen tez, entegrasyon teorilerinin ekonomik ve sosyal boyutlardaki bütünlesmeyi açıklamakta basarılı oldukları, ancak siyasal boyutta sağlanamayan bütünlesmeyi öngörme konusunda yetersiz kaldıkları yönündedir. The increasing number of regional and global organizations in international system and the integration efforts among the states that paved the way for the establishment of those organizations, caused the formulation of new theories in the discipline of international relations to describe and explain the integration and its importance. Those theories, that have grown since the 1950s, established their own formulations based on the European Union (EU) example, and they aimed to explain the integration of European states. The basic goal of this work is to assess the validity of those integration theories' assumptions considering the EU example, along with their deficiencies and contribution to the International Relations discipline. In Turkey, where the EU membership gains importance, there is not enough academic research about the integration theories investigating the establishment of the EU. Because of this, this work, that fills the gap in this area, is increasingly important. In this work, firstly, each theory is investigated seperately and then those theories are analysed comparatively, finally evaluated generally. Consequently, the thesis of this research is as fallows: integration theories are successful to explain economic and social integration, however they are insufficient to foresee impossible political integration.