GELENEKSEL TÜRK KONUTUNDA KULLANILAN VE KARGİR SİSTEMİ DESTEKLEYEN AHŞAP YAPISAL ELEMANLARIN ÖNEMİ VE BOZULMA NEDENLERİ

Abstract

Geleneksel Türk konutu, zemin katını çevreleyen taş duvarları, bir anlamda iç mekanı dışarıyataşıyan ahşap çıkmaları ve kiremit örtülü kırma çatısıyla neredeyse tüm dünyaca tanınan bir ikonhaline gelmiş ve pek çok araştırmanın da konusu olmuştur. Ahşap ise bu konutlarda kullanılan temelyapı malzemelerinden birisidir. Ahşap bulmanın zorlaştığı bölgeler dışındaki hemen her bölgede,genellikle taş olan giriş katı duvarlarının üzerinde yükselen ahşap iskelet sistem geleneksel Türkkonutunun birinci katını ve çoğunlukla da ana yaşama mekanlarını oluşturmaktadır. Ancak, buçalışma kapsamında odaklanmak istenilen nokta ise kargir yapılarda ya da yapıların kargir sistemiiçerisinde kullanılan ve özellikle de depreme karşı çok önemli görevler üstlenen ahşap yapıelemanlarının önemine vurgu yapmak ve zarar görme nedenlerini tariflemek olarak belirlenmiştir. Sözkonusu çalışma Batı Anadolu'da konumlanan geleneksel dokularda TÜBİTAK tarafından desteklenen“Geleneksel Türk Evlerinde Kullanılan Ahşap Yapısal Ve Mimari Elemanlarının KonservasyonYöntemleri” başlıklı araştırma projesi kapsamında yapılan alan çalışmalarından üretilmiştir. Traditional Turkish House has become an icon with its masonry walls that surrounds the groundfloor, projections and tiled roof In addition to timber framed buildings, strengthening the structuralsystem of masonry buildings by using timber elements is very common in Traditional Turkish Houses,since the earthquake is one of the most important design criteria. The use of the horizontal timberjoists (beams) which are embedded within the masonry load bearing walls give the building the abilityof resist the horizontal forces that occur during the earthquakes. This beams called as “hatil” intraditional houses. With this idea, in addition to timber floor and roof constructions, it is aimed to lookat the conservation issues of timber supporting elements in masonry structures, by examining someexamples from Western Anatolia, and to emphasize the importance of them to make the buildingstanding still. The study is produced from the field researches that have been carried out for theresearch project, which is titled as “Conservation Methods of Wooden Architectural Elements of theTraditional Turkish Houses” and supported by TUBİTAK.