Türkiye'de Vergi Denetimi ve Gelirleri Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Bu çalışmada 1995 yılından bu yana vergi müfettişi (2011 yılı öncesi adıyla vergi denetmeni) kadro sayısında görülen artışın vergi tahsilatına, kayıtdışılığın azaltılmasına ve vergilemede adalete olan etkileri ele alınmıştır. Buna göre, gerek vergi yükü gerekse genel bütçe gelirleri açısından bütçe vergi gelirlerinde artış görülmekle birlikte, bu artışın müfettiş sayısındaki değişimle bir ilişkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır. Kayıtdışılıkla mücadelede, artan denetimler sonucu kısmi başarı yakalandığı ve en azından kayıtdışı istihdam oranının azaldığı görülmektedir. Vergilemede adalet ise dolaylı vergiler lehine ve ücretliler aleyhine bozulmuştur. Sonuç olarak, denetim elemanı sayısındaki artış, ekonomik krizlerin ve çıkarılan vergi aflarının da etkisiyle, arzu edilen sonuçları ortaya koyamamıştır Although there is an increase in tax revenues, it couldn't has been found that there was a relation between the rise in the number of inspectors and that in tax revenues. There is a success in alleviating the informal sector, regarding employment rates. Regarding tax equity, the study has revealed that, this equity had been perished via deterioration in favor of indirect tax revenues against direct ones; and also in support of taxes on capital against that on labor. Consequently we cannot talk about a realization of desired fiscal and economic effects of the rise in the number of inspections.