Balçova bölgesi 15-17 yaş arası lise öğrencilerinde obezite sıklığı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının obeziteyle ilişkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada; Balçova bölgesindeki liselerde öğrenim gören 15-17 yaş arası öğrencilerde obezite sıklığını ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının obeziyle ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Yöntem: 2008-2009 öğretim yılında İzmir ili Balçova ilçesi liselerinde öğrenim gören 15-17 yaş arası lise öğrencilerinin tamamını kapsayan kesitsel tipte bir çalışmadır. Araştırmaya, 1224 öğrenciden 1089 (%77,9) öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin tamamına Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeğini de içeren anket formu uygulanmıştır. Ölçüm yapılmasını kabul eden öğrencilerin ağırlığı, boyu, deri kıvrım kalınlığı, bel ve kalça çevresi ölçülmüştür. Veriler, SPSS for Windows 16.0 programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde; ortalama, medyan ve standart derivasyon ile ki kare testi, ortalamalar arasındaki farkın belirlenmesinde Kruskall Wallis ve Mann-Whitney U testleri uygulanmıştır. p< 0.05 anlamlı olarak kabul edilmiştir.  Bulgular: Çalışmamıza katılan öğrencilerin %80,8'inin VKİ normal sınırlarda, %10,1'inin aşırı kilolu ve %9,1'i obezdir. Kızlarda obezite %5,9, erkeklerde %13,6‘dır. Öğrencilerin %67,6'sı bir gün öncesinde hiç fast-food veya meyve, %44,6'sı ise hiç gazlı içecek tüketmediklerini belirtmişlerdir. Öğrencilerin %43,9'u haftada sadece terleyecek kadar egzersiz yapmaktadır. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği ile obezite arasında ise anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0.05). Ölçeğin çalışmamızdaki Cronbach's Alpha değeri 0,926 bulunmuştur. SYBDÖ ortalama puanı 126,68±20,38'dir. Sonuç: Adelosan çağ, kişinin kendi özelliklerini hayatına uygulamaya başladığı bir gelişim çağıdır. Adolesan çağdaki gelişimin sağlık açısından yararlı yönde ilerleyebilmesi ve obezite sıklığının azaltılması için bu yaş grubundaki bireye sağlıklı yaşam biçimi davranışları kazandırılması önemlidir. Objective: The aim of this study was identifying the prevalence of obesity in students aged 15-17 in high schools at Balçova region and the relationship between obesity and health promoting behaviors. Method: This study is a cross-sectional research including the whole high school students ages between 15-17 in 2008-2009 in Izmir, Balçova. From 1224 students 1089(77.9%) had participated. All students administered a questionnaire including the Health Promotion Life-Style Profile Scale (HPLPS). Weight, height, skinfold thickness, waist and hip circumferences were measured from the students who had agreed. SPSS 16.0 for Windows statistical program is used for data evaluation and descriptive analysis, mean, median, standard derivation, chi-square, Kruskall Wallis and Mann-Whitney U tests. p<0.05 was considered statistically significant.  Results: 80.8% had normal ranges of BMI, 10.1% were overweight and 9,1% were obese. Obesity was 5.9% in girls, 13.6% in boys. 67.6% of students did not eat fast-food or any fruit, 44,6% did not drink beverages the day before the survey. 43.9% of them exercise enough just to sweat in a week. The HPLPS and obesity was not significant (p> 0.05). Cronbach's Alpha for the scale of our study was found to be 0.926. HPLPS average score was found to be 126.68 ± 20.38. Conclusion: Adolescence is an era of development which people have started to implement their own features to life. To advance the development of the adolescent in the healthy direction and to reduce the prevalence of obesity in this group of age, it is important to gain health promoting behaviors.