Yeni kamu yönetimi anlayışı çerçevesinde merkezden yönetim ve yerinden yönetim arasındaki denetim ilişkisi

Abstract

2000'li yıllar, kamu yönetiminin genelinde olduğu gibi yerel yönetimlerde de önemli reformların ve yapısal dönüşümlerin yaşandığı yıllar olmuştur. Mevzuatta yapılan yeniliklerden en çok göze çarpan başlıklardan biri de denetim konusudur. Son yıllarda denetim konusunda yaşanan gelişmeler nedeniyle, yerel yönetimlerin denetiminin içeriği performans denetimini de içine alacak şekilde genişlemiştir. Yeni kamu yönetimi anlayışının etkinleştirilmesi amacıyla denetim sisteminde yapılan yeniliklerin; rehberlik fonksiyonunun ön plana çıkarılması, sonuç odaklı olması, hizmetlerin etkin, verimli, tutumlu, hukuka uygun, kaliteli, etik kuralları çerçevesinde ve yolsuzluktan uzak bir yerel yönetim anlayışının ortaya çıkması için gerekli olan düzeye henüz gelmediği görülmektedir. Belirtilen hedeflere ulaşmak için, fonksiyonel ve kurumsal anlamda yeniliklerin uygulamaya geçirilmesi, yeni kamu yönetimi anlayışının felsefesine uygun şekilde kanuni ve kurumsal anlamda eksikliklerin giderilmesi gerekmektedir. Tezin birinci bölümünde, Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetsel reform çalışmalarının başlatıldığı III. Selim ve II. Mahmut dönemlerinden başlamak suretiyle 2004 yılına gelinceye kadar merkezi yönetim yerel yönetim ilişkisi denetim bağlamında mevzuat ve kurumlar açısından değerlendirilmiştir. Ayrıca, kısaca reform süreci incelenmiştir. Kamu yönetiminde reform ihtiyacını ortaya koyan çeşitli raporlar ve kalkınma planları, denetim ve yerel yönetimlerin denetimi açısından incelenerek düşünsel süreç ortaya konulmuştur. İkinci bölümde, yerel yönetim birimleri üzerindeki ?idari vesayet denetimi?, 1982 Anayasası, 5302, 5393, 5216 ve 5018 sayılı Kanunlar ele alınmak suretiyle incelenerek ?yeni kamu yönetimi anlayışı? bağlamında değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, yerel yönetimlerde yönetsel denetimin amacı, denetimin kapsamı, dış denetim yapma yetkisi olan kurumlar ve işlevleri konusu işlenerek analiz özellikle ?yeni kamu yönetimi anlayışı? çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Dördüncü bölümde ise, yerel yönetimlerin merkezi yönetim tarafından dış denetiminin amaç, kapsam ve uygulama açısından ?yeni kamu yönetimi anlayışına? uygunluğu faaliyet raporları, teftiş rehberleri ve teftiş emirleri üzerinden değerlendirilerek incelenmiştir. Ayrıca, performans denetimi konusunda yerel yönetimlerde yaşanan gelişmeler analiz edilmiştir. The last decade starting with the year 2000 witnessed important reforms and structural transformations in local administration, as in the case of general structure of public administration. Among the most striking changes in the relevant regulations is the issue of audit. The developments on issue of audit in the last years enlarged the context of audit of local governments. This enlargement includes also performance audit in these days. In the first chapter of the thesis, relations between central and local governments have been assessed in the context of audit and in terms of regulations and institutions. This analysis covers the period starting with the Ottoman period when the reforms of Selim III and Mahmut II took place, reaching up to the year 2004. In the meantime, the process of reform has also been analysed briefly. Various reports and development plans have been reviewed with respect to the audit and control of local authorities. In the meantime, the intellectual background and the process have also been analysed. In the second chapter, while referring to the Constitution of 1982 and the Laws nr. 5302, 5393, 5216 and 5018, ?administrative tutelage? over the local units have been anaysed in the context of ?new public administration approach?. In the third chapter, the scope and purpose of administrative audit in local administration, external audit institutions and their functions have been analysed with particular regard to the ?new public administration approach?. In the fourth chapter, accordance of external audit of local authorities by the central administration with the ?new public administration approach? has been assessed in terms of aims, scope and implementation. This assessment has been made referring to the relevant activity reports, surveillance guides and surveillance orders. Besides, developments in audit of performance in local authorities have been analysed