4857 sayılı İş Kanunu'na göre belirli süreli iş sözleşmeleri

Abstract

Ekonomik ve teknolojik gelişmeler ile birlikte küreselleşme olgusunun uluslar arası rekabeti ciddi bir biçimde körüklemesi klasik çalışma biçimlerinde "değişim" meydana getirerek çalışma yaşamında esneklik ihtiyacı hızla arttırmıştır. Özellikle ekonomik dalgalanmalar karşısında, rekabet gücünün korunması ve artırılması çabaları açısından esnek çalışma modellerinden belirli süreli iş sözleşmesi işletmelere nefes aldıran bir esneklik uygulamasıdır. Ancak sözleşmenin bu özelliği işverenler tarafından kötü niyetli uygulamalara daha açık olduğundan ve sosyal yönden, belirli süreli iş sözleşmesi, belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışanlara göre daha az koruma sağladığından bu tür sözleşmelerin kurulabilmesi için gerekli sınırlar gerek uluslar arası düzenlemelerle gerekse ulusal yasalarla çizilmiştir. Ülkemizde de 4857 sayılı İş Kanunu ile belirli süreli iş sözleşmesine ilişkin düzenlemeler, İLO'nun 158 sayılı Uluslararası Çalışma Sözleşmesi" ve özellikle Avrupa Konseyi'nin 99/70 sayılı Yönergesi ile yürürlüğe konulan "Belirli Süreli Hizmet Sözleşmeleri Hakkında Çerçeve Anlaşması"nda belirtilen sınırlamalara uygun olarak, Borçlar Kanunu ve anayasamızdaki sözleşme özgürlüğü çerçevesinde daha ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Bu düzenleme ile belirli süreli iş sözleşmeleri belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi olarak tanımlanmış olup, hangi hallerde yapılabileceği de belirtilmiş ve uygulamadaki olası sorunların böylelikle önüne geçilmek istenmiştir. Kural olarak, sürenin bitimi ile kendiliğinden sona eren belirli süreli iş sözleşmeleri 4857 Sayılı İş Kanununun 24 ve 25. maddelerinde sayılan haklı sebeplerden birinin ortaya çıkması halinde sözleşme her zaman sona erdirilebilir. Bu çalışma kapsamında belirli süreli iş sözleşmeleri ayrıntılı olarak ele alınarak, yasa boşluklarından kaynaklanan doktrindeki tartışmalara da yer vererek Yargıtay kararları doğrultunda şekillendirilmiştir. That the phenomenon of globalization as well as economic and technological developments stipulate international competition considerably has created a ‘change' and increased the need of flexibility in the field of employment rapidly. Of the flexible working patterns, fixed-term employment contract is an application way flexibility contrary to economic and technological developments, making the enterprises content in terms of the efforts for protecting and improving competition power. However, since this feature of the contract is suitable for malicious applications on the part of employers, and fixed-term employment contract provides socially less protection as compared to the employees working through employment contract of indefinite durationt, the necessary limitations have been determined by both international arrangements and national laws in order to be able to set up such contracts. In our country, with the resolution 4857 of Labour(Business) Law, the arrangements related to fixed-term employment contract have been adjusted in a more detailed way within the framework of freedom of contract in our Debt Law and constitution, and according to both resolution 158 in International Employment Contract of ILO and especially resolution 99/70 of European Council as well as the limitations mentioned in ‘Framework Contract relative to Fixed-Term Service Contracts' which was put into effect. Through this arrangement, fixed-term employment contracts have been defined as a written employment contract between the employer and the employee depending on the objective conditions, where there is a certain phenomenon or completion of a certain business in fixed-term employments, and also it has been stated under what conditions this could be implemented aiming at preventing the possible problems in application. As a rule, at the end of the period if one of the right reasons included in the 24th and 25th article of resolution 4857 of Labour(Business)Law related to fixed-term employment contracts ending simultaneously occurs, the contract can always be cancelled.In this study, fixed-term employment contracts have been handled in a detailed way and they have been structured according to the decisions of Supreme Court by studying the discussions in the doctrine caused by the loopholes in law.