Sosyal devlet ilkesi açısından ailenin korunması

Abstract

Aile, toplumların ve özellikle Türk toplumunun temelidir. Geçmişten beri önemi ve değerini koruyan aile kurumu, bireysel ve toplumsal sorunların üstesinden gelebilmek için önemli bir adres olarak gösterilmektedir. Fertlerin ve ailelerin sosyal durumları, huzur ve refahlarıyla ilgilenen, fertlere ve ailelere insan onuruna yaraşan asgari bir yaşam düzeyi sağlamayı hedef bilen "sosyal devlet", ailenin korunması için gereken tedbirleri almakla yükümlüdür. Anayasanın 2 nci maddesinde, "sosyal devlet" ilkesini benimsemiş olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti, 41 nci maddede "ailenin korunması" ilkesine özellikle yer vermiştir. 41 nci maddenin gerekçesindeki ifadeler, Anayasanın 174 ncü maddesi hükmü, Anayasa Mahkemesi'nin kararları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, anayasa koyucunun aile anlayışı "resmi nikahla yapılan evlilikler" neticesinde ortaya çıkan, anne-baba ve varsa (evlatlık da dahil) çocuklardan oluşan ailedir. Resmi evlilik dışı yaşam birleşmeleri ve imam nikahı ile kurulmuş beraberlikler, Türk Medeni Kanunu' da "yok hükmünde" kabul edildiklerinden, Anayasa'nın 41 nci maddesi kapsamında "aile" kavramına dahil değildirler. Aynı gerekçelerle, gerek "sosyal devlet" ilkesi açısından ve gerekse 4320 sayılı kanun çerçevesinde korunan aile de, yine resmi nikahla kurulan ailedir. Sosyal devletin hedefi, "insanları yardıma muhtaç hale getirmek değil, yardıma muhtaçlıktan kurtarmak" olmalı ve aile politikaları da bu felsefe üzerine oturtulmalıdır. Aileleri "hazırı tüketmeye" yöneltmek yerine, sürekli gelir sahibi yapacak ekonomik önlemlerle toplumda üretime katmak yolları tercih edilmelidir. Ailelerde en az bir kişinin iş sahibi yapılmak suretiyle sosyal güvence altına alınabilmesi durumunda, ailenin diğer fertleri de otomatikman sosyal güvenlik şemsiyesi altına dahil olabilecektir. Böylece, sosyal devlette kişilerin ve ailelerin huzur ve refahı sağlanabilecektir. Devletlerin, aile kurumuna hak ettiği önemi vererek, aileye yönelik planlı, uzun vadeli ve kalıcı politikalar belirlemeleri gerekmektedir. Ülkemizdeki üstü kapalı aile politikaları maalesef ailelerin sorunlarına kalıcı çözümler getirmeye yeterli ve elverişli görülmemektedir. Ülkemizin artık "Aile, Sosyal Hizmet ve Yardımlar Bakanlığı" gibi icracı bir bakanlığa kavuşturulmasının zamanı gelmiştir. 4320 sayılı Kanun'un varlığını (özellikle ülkemizde yaşayan kadınlar ve çocuklar bakımından) önemli bir kazanımdır. Bu kanun aile içi şiddeti önlemeye çalışarak, toplumun temelini oluşturan ailenin ve fertlerinin korunması yönünde önemli işlevlere sahiptir. Aile Mahkemelerinin faaliyete geçirilmiş olması da aileye yönelik önemli bir hizmet sayılmaktadır. Aile mahkemeleri, ihtisas mahkemeleri olmaları ve psikolog, pedagog, sosyal çalışmacı gibi uzmanlarla işbirliği içinde çalışarak aileyi ilgilendiren dava ve işlere sağlıklı çözümler üretmeye gayret etmeleri nedeniyle, sosyal devlet ilkesi açısından ailenin korunmasına önemli katkılarda bulunmaktadırlar. Family is the foundation of the societies and especially the foundation of the Turkish society. The institution of family maintains its importance and value since past and it's shown as an address for overcoming the individual and social problems. "The social state", that interests in the social status, prosperity and peace of individuals and families and aims to secure a way of life appropriate to human dignity for individuals and families, is obliged to take appropriate measures to protect the family. The Turkish Republic, that adopted the principle of "social state" under the 2nd Article of the Turkish Contstitution, specially gave place to the principle of "protection of family" under the 41th Article of the Constitution. When the statements in the justification of Article 41, Article 174 of the Constitution and the Constitutional Court's decisions are assessed as a whole, it's seen that the Framer's family understanding is based on official weddings and is composed of mother-father and children (including adopted child). As the extramarital affairs and the relations that are established with imam weddings are not accepted under the Turkish Civil Code, they are not included in the concept of "family" within the meainng of Article 41 of the Constitution. For the same reasons, the family that is protected either in terms of the social state or within the framework of Law no:4320, is also the one which is established with official wedding. The aim of the social state has to be to help people who are in need of assistance and the family politics must be based on this idea. Instead of directing families to consumption, the ways of joining people to production with economic measures which will ensure permanent income must be prefered. In case of getting at least one person under social insurance in a family by the way of securing a job, the other people in the family will be automatically under the umbrella of social security. Thus the peace and prosperity of individuals and families will be secured in a social state. The States have to determine family oriented, long term, permanent and planned politicies by giving importance to the family that it deserved. The covered policies in our country does not appear to be adequete and suitable to bring lasting solutions for the families' problems. The time has come to establish an executive ministry like "The Ministry of Family, Social Service and Assitantance" in our Country. The presence of Law no:4320 is an important benefit (especially for the women and children that are living in our country). By working to prevent domestic violence, this law has important functions for the protection of family that is the basis of society and the members of the family. The establishment of Family Courts is also considered as an important service. The family courts make an important contribution to the protection of family in terms of social state principle as they are specialized courts and they try to resolve trials and problems related to family properly by working with experts like psychologists, pedagogues and social workers.