Bireysel kariyer planlamanın aşamalarından biri olarak hedef belirleme ve kariyer başarısı ilişkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı bireysel kariyer planlamanın aşamalarından biri olarak hedef belirleme ile kariyer başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu kapsamda öncelikle yapılan literatür taraması doğrultusunda kariyer ve kariyer planlama kavramları tanımlanmış, bireysel kariyer planlama ve hedef belirleme süreçlerine değinilmiştir. Daha sonra hedef kavramı ele alınmış, hedeflerin birey ve çalışma yaşamına etkileri ile ilgili araştırmalara yer verilmiştir. Son olarak da kariyer başarısı kavramı tanımlanmış ve kariyer başarısına etki eden unsurlara değinilmiştir. Çalışmanın araştırma boyutunda, merkezi İstanbul'da bulunan bir özel şirketin beyaz yaka çalışanlarına anket uygulaması yapılmıştır. Katılımcıların bireysel kariyer planlama ve hedef belirleme düzeylerini ölçmek amacı ile Gould'un Kariyer Planlama Ölçeği, kariyer başarılarının nesnel boyutunu ölçmeye yönelik olarak aylık brüt maaş, terfi sayısı, pozisyon, kıdem gibi sorular, öznel boyutunu ölçmeye yönelik olarak da Kariyer Tatmini Ölçeği kullanılmıştır. Son olarak da katılımcılara, kariyer hedeflerini belirlemelerinde içsel faktörlerin ne ölçüde etkili olduğunu ölçmeye yönelik sorular sorulmuştur. Analiz sonuçları incelendiğinde cinsiyet, yaş, eğitim gibi sosyodemografik verilerin nesnel kariyer başarısını etkilerken, öznel kariyer başarısına anlamlı bir etkisinin olmadığı, diğer yandan bireysel kariyer planlama ve hedef belirlemenin nesnel kariyer başarısını olumlu yönde ancak düşük düzeyde etkilerken öznel kariyer başarısını yüksek düzeyde etkilediği belirlenmiştir. Ek olarak kariyer hedeflerini belirlerken içsel faktörlerin etkili olduğunu belirten çalışanların, içsel faktörlerin etkili olmadığını belirtenlere oranla kariyerlerinden daha fazla memnun oldukları saptanmıştır. The aim of this study is to investigate the relationship between career success and goal setting as a process of individual career planning. After reviewing the literature, firstly career and career planning concepts were defined, than individual career planning and goal setting processes are handled. Secondly, goal concept and its effects on individual and work life domain is discussed. Finally career success concept and factors effecting career success were discussed. In this study survey instrument was used to collect data from the white collar workers of a private company founded in İstanbul. In order to measure worker's career planning and goal setting attitudes Gould's Career Planning Scale was used. Career success was measured with objective varibales like salary, promotion and status and with career satisfaction scale as a subjective variable. Finally questions were asked to measure how much effective are internal factors on goal setting in career planning. The results indicate that sociodemographic variables, like sex, age and education were significantly related with objective career success but not with subjective career success. On the other hand individual career planning and goal setting had a positive but low effect on objective career success while had a significantly positive effect on subjective career success. In adition people considering internal factors more effective on goal setting were more satisfied with their careers than people not considering internal factors as effective on goal setting.