Energy as a foreign policy tool in the caspian region

Abstract

Hazar Bölgesi araştırmacılara karmaşık bir görünüm sunmaktadır. Rusya, Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan ve İran?dan oluşan bölge, bir yandan çoğu kez dondurulmuş sorunlar, siyasi istikrarsızlık ve Hazar Denizi?nin hukuki statüsü üzerindeki anlaşmazlıklar ile özdeşleşirken; diğer taraftan aynı bölge uluslararası politikada bir diğer önemli bölge olan Orta Doğu?ya komşu olup, umut verici hidrokarbon kaynaklarıyla övünmektedir. Soğuk Savaş?ın sona ermesinden itibaren Hazar Bölgesi jeopolitik ve jeostratejik önemine ilişkin karmaşık noktalardan dolayı Uluslararası İlişkiler alanında çalışan sosyal bilimcilerin ilgisini çekmektedir. Bölgedeki devletlerin gelecekteki güç konumları büyük ölçüde petrol ve doğal gaz kaynaklarının üretimi ve pazarlanması ile doğru orantılıdır. Bununla birlikte, Hazar enerji ticaretinin gelişiminin önünde birtakım engeller vardır. Dağlık Karabağ gibi bölgesel sorunlar, Hazar Denizi?nin hukuku statüsüne ilişkin anlaşmazlıklar, petrol ve gaz taşımacılığı altyapısındaki yetersizlik ve siyasi istikrarsızlık bunlardan bazılarıdır. Çalışma Azerbaycan ve Kazakistan örneklerinde enerjinin bir dış politika aracı olarak rolünü incelemektedir. Bu çalışma, genel olarak, kuramsal yaklaşımların petrol siyaseti üzerine sundukları önermeleri Hazar bölgesini vurgulayarak açıklamaktadır. Enerji siyasetiyle ilgili mevcut literatür Azerbaycan ve Kazakistan?ın sahip oldukları hidrokarbon kaynakları sayesinde dış politika alanında bağımsızlaşacaklarını öngörmektedir. Söz konusu çalışma ise, bu ülkelerin enerji potansiyellerini kullanıp bağımsız dış politika yürütme sürecinde bir takım engellerle karşılaştıklarını savunmaktadır. Çalışma, petrol siyasetini başlıca Uluslararası İlişkiler kuramları ile bağdaştıran yeni bir bakış açısı sunmaya çalışmaktadır. Bu bağlamda çalışma klasik realizm, jeopolitik kuram, neorealizm, ulus üstücülük, karşılıklı bağımlılık ve sosyal inşacılık kuramlarını ele almaktadır. Söz konusu kuramların Hazar havzasına ilişkin petrol siyasetini açıklamak için sunduğu önermeleri incelenmektedir. Çalışma hidrokarbon kaynaklarının Azeri ve Kazak dış politikalarındaki rolünü söz konusu kuramsal yaklaşımlar ile açıklamayı amaçlamaktadır. Enerjinin dış politika aracı olarak kullanım sorunlarının sadece bu bölgeyle sınırlı olmayıp diğer bölgelerde de yaşandığı çalışmada örneklerle belirtilmektedir. The Caspian region offers a complex view to its observers. Comprised of Russia, Azerbaijan, Kazakhstan, Turkmenistan, and Iran, the region is, on one hand, often identified with frozen conflicts, political instability, and controversies regarding the legal status of the Caspian Sea. On the one hand, the same region also boasts promising hydrocarbon reserves and is located right next to another prominent region in world politics; the Middle East. Due to these complex, even controversial, points related to its geopolitical and geostrategic significance since the end of the Cold War, the Caspian region has attracted the attention of IR scholars. The power positions of the regional states in the future are directly proportional to their ability to produce and commercialize their oil and gas resources. However, there have been a number of constraints to develop the Caspian energy trade. Frozen conflicts in the region, including Nagorno-Karabakh, the legal status of the Caspian Sea, lack of transport infrastructure, and political instability are some of these constraints. This study overviews the role of energy resources as a foreign policy tool in Azerbaijan and Kazakhstan cases. It tries to offer a new perspective, which reconciles oil politics in Azerbaijan and Kazakhstan with the mainstream IR theories. The current literature on energy politics expects these countries to gain leverage in foreign policy-making due to their considerable hydrocarbon resources. However, this study argues that Azerbaijan and Kazakhstan face several limitations to using their energy potential to have independent foreign policies. The study explains the main assumptions of the theoretical approaches on oil politics with a particular emphasis on the Caspian region. In this regard, the study deals with classical realism, geopolitical theory, neorealism, transnationalism and interdependence theories and social constructivism. It tries to examine what these theories offer to explain oil politics regarding the Caspian region. Finally, it intends to apply theoretical models to explain the role of hydrocarbons in Azeri and Kazakh foreign policies.