Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi'nin Vahdetname/Usul-i Muhakkıkin'i Işığında Tasavvufi görüşleri (inceleme ve metin)

Abstract

Bu çalışmanın amacı Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi' nin hayatını, eserlerini incelemek ve UsûIü'I-Muhakkıkin adlı mesnevisi ışığında tasavvufi görüşlerini tespit etmektir. XVII. yüzyılda yaşayan Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi, melamilerin ileri gelenlerinden birisidir. İbrahim Efendi sadece irşad faaliyetiyle yetinmemiş, aynı zamanda yazdığı manzum eserlerle tasavvufi düşüncelerini ortaya koymuştur. Onun Divan, Müfid ü Muhtasar ve Usûl-i Muhakkikin gibi eserleri vardır. İbrahim Efendi' nin Usûl-i Muhakkikin adlı eseri didaktik üslûpla yazılmış tasavufi bir mesnevidir. 1262 beyitten müteşekkildir. İçerisinde vahdet- i vücûd, insan-ı kamil, hazerat-ı hams, kalb, veli-nebi ve sohbet adabı gibi konular bulunmaktadır. Tezimizin ek kısmında, Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi'nin adı geçen eseri, yazma iki nüshasından hareketle transkribe edilerek verilmiştir. The purpose of this study is to examine life and works of Sheikh Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi and to determine his views on sufism in the light of Usûlü'l-Muhakkıkin. Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi who lived in XVII. century is one of the eminent Malam i sheikhs. Ibrahim Efendi was not only satisfied with the initiation duty but also presented his views on sufism by the way of poem works. He has works like Divan, Müfid ü Muhtasar and Usûl-i Muhakkikin. İbrahim Efendi's Usûl-i Muhakkikin is a mystic masnawi which was written in a didactic style. It consists of 1262 verses. In this work, there are some matters like oneness of thing, the perfect man, the five divine presences, heart, prophet-saint and rules of coversation. In the appendix of our thesis, making use of two hand-written copies, it was presented a transcribed text of the aforementioned work.