Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik yaklaşımları ekseninde Sakıp Sabancı: Bir inceleme

Abstract

Bu çalışmada, işadamı Sakıp Sabancı?nın liderlik davranışlarının etkileşimci ve dönüşümcü liderlik yaklaşımları açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, Sabancı?nın kendi etkileşimci ve dönüşümcü liderliğine ilişkin algılarının belirlenmesi için kritik bir örnek olarak `?Bıraktığım Yerden Hayatım? isimli eseri, diğerlerinin onun etkileşimci ve dönüşümcü liderliğine ilişkin algılarının ortaya konması için ise maksimum çeşitlilik örneklemesinden yararlanılarak onunla ilgili kaleme alınmış 83 adet yazı araştırma kapsamına alınmıştır. Toplanan veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Bunun için, önce MLQ ile ilgili literatür incelenerek etkileşimci ve dönüşümcü liderlikle ilgili kategoriler oluşturulmuş ve bu kategoriler esas alınarak veriler kodlanmıştır. Araştırma bulguları, Sabancı?nın kendini koşullu ödüllendirme ve istisnalarla aktif yönetim boyutlarında bir etkileşimci lider; karizma, ilham kaynağı olma, bireyselleştirilmiş ilgi ve entelektüel uyarım boyutlarında bir dönüşümcü lider olarak algıladığını ortaya çıkarmıştır. Diğerlerinin Sabancı?yı etkileşimci lider olarak algılayıp algılamadıklarına ilişkin herhangi bir bulgu elde edilemezken; yazarların birçoğunun ünlü işadamını karizma, ilham kaynağı olma, bireyselleştirilmiş ilgi ve entelektüel uyarım boyutlarında bir dönüşümcü lider olarak algıladıkları, az bir kısmının ise onun dönüşümcü liderliğinin karizma, bireyselleştirilmiş ilgi, ilham kaynağı olma ve entelektüel uyarım boyutlarına ilişkin göz ardı edilmemesi gereken düzeyde olumsuz algılara sahip oldukları yönünde bulgular elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara bir bütün olarak bakıldığında, Sabancı?nın bir dönüşümcü lider olarak nitelenebileceği sonucuna varılmıştır. The purpose of this study was to analyze transactional and transformational leadership behaviors of Sakıp Sabancı. As a critical case sample Sabancı?s book `?Bıraktığım Yerden Hayatım? was used to find out his transactional and transformational leadership perceptions of himself, and as a maximum variation sample 83 articles written about Sabancı were used to find out others? transactional and transformational leadership perceptions of him. The data were analyzed using content analysis method. In data analysis, first of all categories were established based on MLQ literature, and then the data were coded according to these categories. Sabancı was found to perceive himself as a transactional leader in contingent reward and active management by exception dimensions, and as a transformational leader in charisma, inspirational motivation, individualized consideration and intellectual stimulation dimensions. There were no findings about others? perceptions of Sabancı?s transactional leadership; on the other hand a lot of writers perceived him as a transformational leader in charisma, inspirational motivation, individualized consideration and intellectual stimulation dimensions. It must be noted that a few of writers had negative perceptions of businessman?s transformational leadership in charisma, individualized consideration, inspirational motivation and intellectual stimulation dimensions. As a result, Sabancı could be described as a transformational leader.