Kelam'ın yenileşme sürecinde Musa Carullah Bigiyef

Abstract

Son iki asır içinde bilimde, insan hak ve özgürlüklerine bakışta birçok gelişmeler, değişiklikler meydana gelmiştir. Batı'da bilimsel çalışmalar, teknolojik ilerlemeler hızla artarken diğer taraftan İslam toplumları bir tür çözülme ve dağılma süreci yaşamıştır. Kazan bölgesinde gelişen ‘ceditçilik' akımının önde gelen isimlerinden birisi olan Musa Carullah Bigiyef, İslam aleminin, Türk dünyasının özellikle de Rusya Müslümanlarının birliği, geleceği için çözüm yolu üretmeye çalışan, görüşlerini yazılı ve sözlü olarak her yerde her zaman cesaretle ifade eden bir İslam alimidir. O, Müslüman toplumları aydınlatmak, uyarmak ve taklit batağından kurtarmak için dini ilimlerin birçok sahasında eserler yazmış, dergi ve gazetelerde makaleler yayınlamış, Müslümanların mevcut problemlerini gidermek için Batı'yı taklitten vazgeçip kendi değerlerine sarılmaları gerektiğini vurgulamıştır. Her ne kadar Carullah, Kelam ilminin pratik faydası bulunmayan boş ve manasız bir ilim olduğunu; Kelamcıların ise İslam aleminin bu hale gelmesinin müsebbibi olduğunu söylese bile kendisi de Kelam yapmaktan uzak duramamıştır. O, Selef Kelam alimlerinin yolundan giderek kendi görüşlerini onların kalıplarında beyan etmiş, müstakil eserler kaleme almıştır. In two centuries a lot of advancements and changes in applied and social sciences and approaches to human rights and freedoms have been experienced.While scinetific studies and technological developments were increasing in the West, the Islamic communities were in the process of disintegration and dispersion. Musa Carullah BIGIYEF,who is one of the leading names of "neologism" movement developing in Kazan region, is an Islamic scholar who produced solutions and expressed his ideas with courage by writing and saying in everywhere with the aim of protecting Muslims from this stagnancy for future and union of Russian Muslims in the Middle East, Kazan region and Islamic World,. He wrote a lot of books in most fields of region and published articles in newspapers and magazines for awakening, warning and protecting Muslim communities from imitation matter and pointed out that Muslims should give up imitating the West and look after their values to overcome the recent situation. Although Carullah himself argued theology as an unimportant and meaningless field and said that theologists are responsible for Muslim World's bad situation, nevertheless he could not do without theology. He expressed his ideas by following his predecessors and also wrote individual books