Kamu kesiminde performans denetiminin etkinliği bakımından Sayıştay'ın rolü

Abstract

İkinci dünya savasından sonraki sosyal, siyasal ve ekonomik koşullar ve kamu yönetimi alanındaki gelişmeler sonucu denetim anlayışında da değişmeler olmuştur. Yaşanan değişmeler sonucu denetimden beklenenler farklılaşmaya başlamıştır. Klasik denetim olan düzenlilik denetimi ile bu beklentileri vermek artık mümkün olmamaya başlamıştır. Bu nedenle yeni bir denetim türü ortaya çıkmıştır. ?Performans denetimi? adı verilen bu denetim türü ile sadece kamu harcamalarının mevzuata uygunluğu değil, kamu harcamalarının verimliliği, tutumluluğu ve etkinliği araştırılmaya başlanmıştır. Tez çalışmasının amacı Sayıştay açısından Türkiye'deki mevcut koşulların performans denetiminin etkin uygulanabilmesi için gerekli yeterliliğe sahip olup olmadığını tespit etmeye ve değerlendirmeye çalışmak, Sayıştay'ın performans denetimi uygulamalarını ve bunların etkinliğini incelemek, değerlendirmek ve öneriler getirmektir. Bu çerçevede, ilk bölümde denetim hakkında teorik ve kavramsal çerçeve ortaya konulmakta, ayrıca Türk kamu mali yönetimi ve denetimi hakkında temel düzenlemelere yer verilmektedir. İkinci bölümde, kamuda performans yönetimi ve performans denetimi kavramları incelenmektedir. Üçüncü bölümde, öncelikle Türk Sayıştay'ı ana hatları ile tanıtılmış, ardından ise Sayıştay'ın performans denetimini etkin uygulanabilmesi için gereken koşullara yer verilmiş, daha sonra kamuda performans denetimi uygulamaları eleştirel bir yaklaşımla analiz edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın son bölümü olan dördüncü bölümde ise, Sayıştay'ın performans denetimine ilişkin mevzuat kapsamında performans denetimi uygulamalarının etkinliğinin değerlendirilmesi anlatılmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda Sayıştay'ın yeni uygulamaya başladığı bu denetim türünde oldukça gelişme kaydettiği, ancak gerek Sayıştay'ın kendisinden gerekse dışsal koşullardan kaynaklanan, performans denetimlerinin etkinliğini kısıtlayan unsurların var olduğu; çalışmanın içersinde de belirtileceği üzere bu engellerin ortadan kaldırılmasıyla performans denetimlerinin daha etkin biçimde gerçekleştirileceği kanaatine varılmıştır. After the World War II, audition approaches has developed in parallel with developments on social, political , economical conditions and advances in public administration. As a result of these developments , the audition predictions started to be differentiated. The classical audition, regularity audition has failed to meet such these predictions. By this reason, a new audition style has emerged. This audition approach of which called as ?Performance Auditing? facilitated not only examining the convenience of public expenditures to legislation, but also investigating the efficiency, productivity and prudence of these public expenditures. The aim of this study is to observe and evaluate if existing conditions in Turkey are sufficient enough to apply performance audition in terms of Court Accounts. In addition, we also aim to evaluate the performance audition applications of Court of Accounts and make some proposals. In this context, in first chapter we tried to present a theoretical and conceptual framework about audition and we also discussed basic regulations about Turkish Financial Audition and Administration. In second chapter, we investigated public sector performance administration and audition concepts. Furthermore, in third chapter we firstly introduced the basic points of Turkish Court of Accounts, then we discussed the needed conditions to apply performance audition efficiently. Finally, we tried to analyse applications of public sector performance auditing critically. In last chapter, we tried to evaluate the efficiency of performance audition applications in context of legislation of Court of Accounts?s performance auditing. According to our findings, Court of Accounts has made a progress in applying this new audition approach but there are some internal and external constraints on efficiency of performance audition. It is obvious that performance auditings will be performed more efficiently by eliminating these constraints.