Gemi işletmelerinde gemiadamlarına yönelik ücret yönetim sisteminin analizi: Türkiye'de kurulmuş gemi işletmelerinde bir uygulama

Abstract

İnsan Kaynakları Yönetimi?nin en önemli fonksiyonlarından birisi de ücret yönetimidir. Ücret yönetim sayesinde işletmeler, işgörenlerin motivasyonunu arttırma, işgörenlerin istihdam sürekliliğini sağlama, onların işletmeye bağlılığını sağlama, nitelikli işgöreni işletmeye çekme ve uzun süreli istihdamını sağlama ve işgörenlerin verimliliğini artırma şansını elde ederler. Bu yüzden işletmeler, ücret yönetimi uygulamaları neticesinde rekabet üstünlüğünü kazanacak, işletmenin amaçlarına hizmet edecek ve maliyetleri istenilen seviyede tutacak bir ücret düzeyi belirlemek durumundadır. Burada ücret, gemi işletmeler için stratejik ve iyi yönetilmesi gereken bir araç ve maliyet kalemi, işgörenler için ise yaşamlarını idame ettirebilmek için elde edilmesi gereken gelir anlamına gelmektedir.Bu çalışmada, Türkiye?de kurulmuş gemi işletmelerinin ücret yönetimi uygulamaları üzerinde durulmuştur. Çalışmanın temel amacı; gemiadamlarına yönelik ücret yönetim sisteminin incelenmesi ve gemiadamı için toplam ücret paketinin gemi işletmeleri tarafından nasıl oluşturulduğunun ortaya çıkarılmasıdır. Bu amaçla, İnsan Kaynakları Yönetimi ile ilgili literatüründen faydalanılarak yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuş ve 16. Kış Kariyer Günleri kapsamından Fakülteye davet edilen insan kaynakları yöneticileri ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Daha sonra görüşmeler neticesinde elde edilen değişkenler, ücret yönetimi ile ilgili yapılan daha önceki çalışmalar ve uzman görüşlerinden faydalanılarak anket formu oluşturulmuştur. Geliştirilen bu anket formu, Denizcilik Fakültesi 17. Kış Kariyer Günleri kapsamına Fakülteye davet edilen 19 gemi işletmesine ve e-posta ile ulaşılan 7 gemi işletmesine uygulanmıştır. Çalışma sonucunda, gemi işletmelerinin gemiadamlarına yönelik uygulamaları hakkında önemli bilgilere ulaşılmış, gemiadamı ücret düzeyinin belirlenmesinde hangi unsurların ön planı çıkıp hangi unsurların etkisiz kaldığına ve gemiadamı bireysel ücretinin belirlenmesinde performans değerlendirmesinin ne derece kullanıldığına ilişkin aydınlatıcı bulgulara ulaşılmıştır. Compensation management is an important activity of the HRM. It runs through complete process of the HRM and it plays very important role in the activities of HRM. The role of compensation management in companies is to motivate employee, keep them in organization by enhancing loyalty to organization, attract and retain qualified employees and increase productivity of employees. To determine appropriate wage levels is the most important factor in compensation management system. Wage is a management tool that has to be used effectively in order to accurate objectives of companies and put costs at expected levels. On the part of employee, wage constitutes income and source of living and on the other part it is a cost for employer. In this study, compensation management system in Turkish ship management companies was focused on. Also, the factors, which are affecting to the compensation management system, were explored. The main purpose of this study is to reveal how the compensation package, proposed for seafarers, is formed by ship management company. For this purpose, a structured interview form was developed considering to the HRM literature and applied to the Turkish ship management companies? human resource managers in 2011. Considering to the collected interview data and the reviews of academics, questionnaire was developed. The developed questionnaire was applied in 2012 during the 17th Career Days of Dokuz Eylul University Maritime Faculty to the Turkish ship management companies? human resource managers.