Çevresel bilgilerin muhasebesi ve raporlanmasına yönelik bir uygulama

Abstract

Çevresel etkilerin günümüzde önemli boyutlara ulaşmış olması ve bu duruma bağlı olarak çevresel sorunlar karşısında bireylerde ve kamuoyunda bilinçlenmenin giderek artması, işletmeleri söz konusu çevresel sorunlar karşısında duyarlı hareket etmeye ve oluşacak çevresel maliyetleri doğru ve yerinde tespit etmeye sevk etmektedir. Aynı zamanda, muhasebe biliminin de çevreye yönelik birtakım araştırmalarda bulunması, faaliyete geçmesi gerektiği anlayışı ile hız kazanmaya başlamıştır. Söz konusu anlayış çevre muhasebesine yönelik ilgi ve çalışmaların gelişmesine katkı sağlamış ve çevre muhasebesi kavramı önem kazanmıştır. Çevre muhasebesi; çevrede var olan kaynakların oluşumunu ve kaynakların kullanım biçimlerini, kaynakların yanlış kullanımından doğan olumsuz çevresel etkilerin iyileştirilmesine yönelik çalışmaları, kaynaklarda meydana gelen artış ve azalışları ve işletmelerin çevresel duyarlılıkları ile ilgili bilgileri toplayan ve bu bilgileri ilgi gruplarına raporlayan bir bilgi sistemidir. Artan bir seyir izleyen çevresel sorunlar, işletmelerin çevrenin korunmasına ve buna yönelik çevresel faaliyetlere katkıda bulunmaları gereğini ön plana çıkarmıştır. Dolayısıyla işletmelerden faaliyetleri ile ilgili çevresel veriler istenmeye başlamış ve işletmeler birtakım yaptırımlara maruz kalmışlardır. Bu çalışmada, işletmelerin çevreye ve çevre muhasebesine yönelik duyarlılıkları inceleme konusu yapılmıştır. Çalışmanın amacına yönelik olarak, öncelikle çevre kavramı, çevresel sorunlar ve çevresel sorunların önlenmesine yönelik temel unsurlar, işletme ve çevre ilişkisi, işletmelerde çevre yönetimi ve buna bağlı gelişen uluslararası çevre yönetim sistemi standardı, çevre ile muhasebenin temel kavramları arasındaki ilişki, çevre muhasebesi, çevresel maliyetler, çevresel maliyet türleri ve çevresel maliyet muhasebesi, çevresel raporlama ve denetim ve tekdüzen muhasebe sistemi kapsamında çevre muhasebesi konuları incelenmiştir. Son olarak da, işletmelerin faaliyetlerine çevreye olan duyarlılıklarını yansıtıp yansıtmadıkları araştırılmıştır. Having now reached a significant level of environmental impacts and due this situation, awarness of individuals and public stedialy increase against environmental problems. So, companies have begun to be sensitive and to identify the environmental costs correctly. At the same time, doing some researches the sience of accounting for the environment and understanding of this isssue should be operational have begun to run up more and more. This understanding contributed development for interest and studies of environmental accounting and come into prominence the concept of environmental accounting. Environmental accounting is an information system which researching of the surrounding resources and patterns of use of resources, presenting work for the improvement of environmental impacts on resulting from the incorrect use of resources, collecting information on increases and decreases in resources and environmental sensitivies of companies and reporting this information for interest groups. Followed an increasing trend environmental problems put forward companies to protect the environment and to contribute environmental activities of companies are begun to want and companies have been exposed a number of sanctions. In this study, sensitivies of companies have settled on towards the environment and environmental accounting. For the purpose of the study, mean of environment, environmental problems and essential factors to prevent environmental problems, relationship between company and the environment, environmental management in companies and consequently international environmental management system standard, environmental accounting and the concept of environmental costs, types of environmental costs and environmental cost accounting, environmental reporting and auditing and environmental accounting under inform accounting system are dealed with these issues. Finally, whether or not sensitivities of companies reflect about these activities have been researched.