İmmun yetmezliği olan ve olmayan ishalli hastalarda Dientamoeba fragilis'in görülme sıklığının araştırılması ve genotip profilinin belirlenmesi

Abstract

Dientamoeba fragilis, çeşitli gastrointestial rahatsızlıklara neden olabilen, tanısının ise oldukça güç konabildiği bir kalın barsak protozoonudur. Bu tezde ülkemizde tanı yöntemi henüz standardize edilmemiş olan bu parazitin kalıcı boyama ve PCR yöntemleri ile tanısının yapılması, bu iki yöntemin karşılaştırılması, parazitin görülme sıklığı üzerine immun sistem etkisinin araştırılması, ayrıca parazitin genotip profilinin belirlenmesi hedeflenilmiştir Doksan immun yetmezlikli ve 202 immun yetmezliği olmayan, diyareli hastanın gaita örnekleri demir hematoksilen boyama yöntemi ve PCR ile incelenmiştir. Genotip profili için RFLP yöntemi uygulanmış, ayrıca 18 pozitif örneğe sekans analizi yaptırılmış, sonuçları değerlendirilmiştir. İmmun yetmezliği olan grupta demir hematoksilen boyama yöntemi ile iki (%2.2) olguda, PCR ile dört olguda (%4.4) D. fragilis pozitif saptanmıştır. İmmun sistemi sağlam olanlarda boyama yöntemi ile %22.8 (46/202), PCR yöntemiyle %24.3 (49/202) sıklıkta D. fragilis saptanmıştır. Tüm olgular arasında D. fragilis pozitifliği demir hematoksilen boyama ile %16.4 (48/292) olup, PCR ile %18.2 (53/292) bulunmuştur. Testler arasında tutarlılık iyi derecede bulunmuştur (Kappa=0.77, p=0.000). Diyare ile aralıklı kabızlık, gaz, dispeptik şikayetler, perianal kaşıntı, ürtikeryal kaşıntı şikayeti ve periferal eozinofili bulgusu olanlarda D. fragilis anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Onsekiz PCR ürününün sekans analizi yaptırılmış, İzmir 1, İzmir 2 ve İzmir 3 olarak adlandırılan örneklerden İzmir 1 ve 3 Genotip 1 grubunda, İzmir 2 ise Genotip 2 grubunda değerlendirilmiştir. D. fragilis uygun tanı yöntemleri kullanıldığında, en sık görülen parazitler arasındadır. Nonspesifik gastrointestinal semptomlara sebep olması, tanısına önem verilmesi gerektiğini göstermiştir. Fiksatifli örneklerin boyanarak incelenmesi hatta kronik diyareli ve immun yetmezlikli hastalarda PCR yönteminin kullanılması gerçek parazit sıklığına ve parazit hakkında açığa çıkmamış bilgilere ulaşılmasını sağlayacaktır. Dientamoeba fragilis is a protozoon of the large intestine, which may lead to various gastrointestinal disorders and which is difficult to diagnose. As diagnostic procedure has not been standardized in our country yet, the aim of this study is to diagnose D. fragilis by using iron hemotoxylin stain and PCR methods, as well as to compare these methods, to study the effect of immune system on frequency of parasite and determine genotype profile of the parasite. Stool samples from ninety diarrheal patients with immune deficiency and 202 diarrheal patients without immune deficiency were investigated by iron hematoxylin staining and PCR method. RFLP method was applied for genotype profile, 18 positive samples underwent sequence analysis, and the results were evaluated. In the group with immune deficiency, D. fragilis was detected in two (2.2%) cases by the staining method, and in four (4.4%) by the PCR. Among the immunocompetent patients, D. fragilis frequency was identified as 22.8% (46/202) using the staining method, and as 24.3% (49/202) using the PCR method. Among all cases, D. fragilis positivity was 16.4% (48/292) with iron hematoxylin staining, and 18.5% (53/292) with PCR. The compatibility between the tests was good (Kappa=0.77, p=0.000). D. fragilis was significantly more prevalant in those with complaints of diarrhea accompanied by constipation, gas, dyspepsy, perianal itch, urticarial itch and peripheral eosinophilia. Eighteen PCR products underwent sequence analysis, and among the samples which were defined as İzmir 1, İzmir 2 ve İzmir 3; İzmir 1 and 3 were evaluated in the Genotype 1 group, and İzmir 2 in Genotype 2 group. As D. fragilis causes nonspesifik gastrointestinal symptoms, more importence should be given for its diagnose. The use of permanent staining for fixated samples, and even use of PCR method with chronic diarrhea or immundepressed patients will provide acsess to real frequency of dientamoebiosis.