Fiziksel ve sanal kamaların dozimetrik özelliklerinin karşılaştırılması ve sanal kamanın kalite kontrolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sanal kama ile oluşturulan doz profillerinin tekrarlanabilirliğinin değerlendirilmesi, sanal ve fiziksel kamalı alanlarda oluşan doz profillerinin karşılaştırılması ve sanal kama için gerekli olan kalite kontrol programının oluşturulmasıdır. Sanal ve fiziksel kamalı alanlardaki doz profilleri doksan santimetre kaynak cilt mesafesinde (KCM) ve 10 cm derinlikte film dozimetresi ve MP3 su fantomu ile ölçülmüştür. MP3 su fantomunda PTW Semifleks iyon odaları kullanılmıştır. Kalite kontrol programı kapsamında, en fazla monitör ünit (MUmax) sönüm denklemi ile hesaplanmıştır ve yüz santim KCM'de 20x20 cm2 alanda PTW QC6Plus günlük kalite kontrol dozimetri sistemi ile günlük verim ölçümleri alınmıştır. 6 MV-X enerjide 10X10 cm2'lik 30º ve 45º sanal kamalı alanlarda oluşturulan doz profillerinin tekrarlanabilir olduğu görülmüştür. 6 MV-X enerjide 10X10 cm2' lik 30º ve 45º fiziksel ve sanal kamalı alanlarda oluşturulan ayni kama açılı doz profillerinin uç bölgesinde sırası ile en fazla %-2.6, % 2.3, topuk bölgesinde sırası ile en fazla % -0.5, % -0.7 fark bulunmuştur. Sönüm denklemi ve lineer hızlandırıcı yazılımı ile hesaplanan MUmax değerleri arasında bir fark bulunmamıştır. Günlük verim ölçümlerinde, referans değerlerine göre en fazla % -2 fark bulunmuştur. Sanal kamalara uygun kalite kontrol programları oluşturularak tedavilerde güvenle kullanılabileceği bu çalışmada görülmüştür. Sanal ve fiziksel kamalı alanlarda oluşan doz profilleri arasındaki farklılıklar nedeniyle kamaların birbiri yerine kullanımında bu doz farklılıkları dikkate alınmalıdır. Yine uygun kalite kontrol programı ile sanal kamalı alanlarda oluşan doz profillerinin kararlılığı test edilebilmektedir. Ayrıca sanal kama uygulamalarında önemli rol oynayan tedavi planlama sistemleri ile elde edilen profiller test edildikten sonra rutin uygulamaya geçilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kama teknikleri, kalite kontrol,sönüm denklemi The purpose of this study is to evaluate the reproducibility of dose profiles created with virtual wedge, to compare dose profiles created in fields with virtual and physical wedge and to establish the required quality control program for virtual wedge. The dose profiles in fields with virtual and physical wedge were measured with film dosimeters and MP3 water phantom at a ninety centimeter source-surface distance (SSD) and 10 cm depth. PTW Semiflex ion chambers were used in the MP3 water phantom. Within the scope of the quality control program, maximum monitor units (MUmax) were calculated using the attenuation equations, and daily output measurements were carried out at a hundred centimeter SSD on 20x20 cm2 field with PTW QC6Plus quality control dosimetric system. It was observed that dose profiles obtained with 6 MV-X energy on 10X10 cm2 30º and 45º virtual wedged fields were reproducible. Dose profiles created on 10X10 cm2 30º and 45º physical and virtual wedged fields with the same wedge angle have a maximum difference of -2.6% and 2.3% at the toe area and a maximum difference of -0.5% and -0.7% at the heel area, for the 30º and 45º wedges, respectively. No difference was observed between the MUmax values calculated with the attenuation equations and linear accelerator software. A difference of maximum -2% from reference values was observed in daily output measurements. This study has shown that virtual wedges can be safely used in radiotherapy with the establishment of quality control programs. Due to the differences in dose profiles in fields with virtual and physical wedges, these differences must be taken into consideration when using one in place of the other. Again, with a suitable quality control program, the stability of the dose profiles obtained from fields with virtual wedge can be tested. Furthermore, it is recommended that routine application of virtual wedges should be implemented after the dose profiles of virtual wedges obtained by treatment planning systems are tested. Keywords: Wedge techniques, quality control, attenuation equation