Alzheimer hastalığı olan bireye bakım verenlerin cinsiyetinin bakım veren yükü üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırma Alzheimer hastalığı olan bireye bakım verenlerin cinsiyetinin, bakım verenlerin yükü üzerine etkisini incelemek amacıyla karşılaştırmalı tanımlayıcı bir çalışma olarak yapılmıştır Araştırma 09.03.2009 - 24.06.2009 tarihleri arasında iki üniversite hastanesinin demans polikliniği, bir özel hastanenin nöroloji polikliniği ve bir Alzheimer derneğinde yürütülmüştür. Kadın ve erkek bakım verenlerin bakım veren yükünü etkileyen etmenler (yaş, bir günde ortalama bakım verme süresi, eğitim düzeyleri, gelir düzeyleri, bakım verme süreleri ve çalışma durumları, bakım verilen hastaların yaşları, MMT ve NPI puan ortalamaları) yönünden benzer tutulmuştur (p > .05). Bu çalışmanın örneklemini Alzheimer hastasına bakım veren 120 kadın ve 72 erkek oluşturmuştur Veriler, hastalara Mini Mental Test (MMT) uygulanarak, bakım verenlere Sosyodemografik Özellikler Anket Formu, Bakım Veren Yükü Envanteri, Nöropsikiyatrik Envanter (NPI) uygulanarak, yüz yüze görüşme yoluyla toplanmıştır. Kurumlardan ve bakım verenlerden yazılı izin alınmıştır. Sosyodemografik verilerin sayı ve yüzde dağılımları verilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde bağımsız gruplarda t testi kullanılmıştır Alzheimer hastası bireye bakım veren kadınların yük puanları erkeklere oranla daha yüksek bulunmuştur (Kadınlar: 54.63 ± 21.15 Erkekler: 44.63 ± 22.39, p = .002). Alt boyutlardan zaman bağımlılık yükü (p = .040), gelişimsel yük (p = .002), fiziksel yük (p = .001) ve sosyal yük (p = .045) boyutunda kadınlarda erkeklerden daha yüksek olarak anlamlı bir farklılık bulunurken duygusal yük (p = .718) boyutunda istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, kadınların uygun hemşirelik girişimleri ile daha fazla desteklenmesi, giderek artan erkek bakım verenlerin de gereksinimlerinin göz önünde bulundurulması ve kalitatif çalışmalar yapılarak bakım veren yükünü etkileyen etmenlerin derinlemesine incelenmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Alzheimer hastalığı, bakım veren, bakım yükü, bakım veren yükü, cinsiyet. This is a comparative descriptive study and was performed to investigate effects of gender on caregiving burden among caregivers of Alzheimer patients The study was conducted in dementia outpatient clinics of two university hospitals, neurology outpatient clinic of one private hospital and an office of Alzheimer Association in Izmir between 9 March 2009 and 24 June 2009. Factors affecting the burden of female and male caregivers (age, mean duration of caregiving a day, education, income, total duration of caregiving and employment status, age of the patients offered care and MMT and NPI scores) look has been kept (p > .05). The study sample included 120 female and 72 male caregivers of Alzheimer patients Data were collected Mini Mental test (MMT) from patients, and demographic features, Caregivers Burden Inventory, Neuropsychiatric Inventory (NPI) from caregivers, and data were collected at face to face interviews with a questionnaire. From caregivers and institutions were written consent was obtained. Numbers and percentages were given by using demographic datas. The data were evaluated analyzed with independent samples t test. The female caregivers were found to have significantly higher scores for caregiver burden than the male caregivers (the female caregivers: 54.63 ± 21.15æ the male caregivers: 44.63 ± 22.39, p = .002). In subscales, female caregivers were found to have significantly higher scores for caregiver burden than the male caregivers in time dependence burden (p = .040), developmental burden (p = .002), physical burden (p = .001) and social burden (p = .045). A difference is not determined in the emotional burden (p = .718) between the male and female caregivers According to the results of the study, it is suggested that nurses should more support to female caregivers, increasing male caregivers also needs to be taken into consideration and qualitative studies should planned about determine to factors affecting the caregiver burden. Key Words: Alzheimer disease, caregiver, caregiving burden, caregiver burden, gender.